Prostytucja i drobne kradzieże. Przestępczy świat Neustettin i nie tylko

W czwartek w Muzeum Regionalnym została otwarta wystawa zatytułowana „Neustettin Noir”. Z przedwojennego „nocnego” Szczecinka jest zaledwie kilka eksponatów. Jeden z nich to kasa pancerna – już otwarta i rzecz jasna pusta oraz… cegła.

Karty policyjne ze zdjęciami. Każda z numerem porządkowym oraz pieczęcią posterunku. Na fotografiach dwa lub trzy ujęcia osoby zatrzymanej - z profilu lewego, bądź prawego, en face a czasem półprofilu. Są w różnym wieku a nawet narodowości - od nieletnich, po starców. Różnych zawodów, choć zdarzają się i tacy, którzy sądząc po wyglądzie raczej żadną pracą się nie zhańbili. Przeważają mężczyźni, choć wcale nie tak rzadko są także kobiety i a nawet młode dziewczyny. Z reguły patrzą spode łba. Mają czujne, rozbiegane oczy, rozwichrzone włosy, a mężczyźni często z wielotygodniowym zarostem. W sumie kilkadziesiąt twarzy z dalekiej już przeszłości. Co ich łączyło? Zło i kryminał. 
Zdjęcia pochodzą głównie z miast przedwojennych Polski wschodniej. Świat przestępczy, przynajmniej w okresie międzywojennym, głównie kojarzył się z nocą. To była najwłaściwsza pora dla różnego rodzaju oprychów, kasiarzy, złodziei różnych specjalności, zabójców i sprzedających w ciemnym zaułku cegłę.
 W czwartek w Muzeum Regionalnym została otwarta wystawa zatytułowana „Neustettin Noir”. Z przedwojennego „nocnego” Szczecinka jest zaledwie kilka eksponatów. Jeden z nich to kasa pancerna – już otwarta i rzecz jasna pusta oraz… cegła. Nie jest to żaden dowód zbrodni. Żaden też z oprychów nie próbował jej „sprzedawać”. Cegła z dużym tłoczonym napisem z 1863 roku została wyprodukowana w cegielni w Mosinie (Mossin) i posłużyła jako budulec szczecineckiego więzienia. Autorką wystawy jest Anna Dymna z Muzeum Regionalnego. Głównym tematem jest kilkadziesiąt zdjęć – policyjnych portretów różnych przestępców, a być może tylko ludzi, którzy mieli nieszczęście znaleźć się w niewłaściwym środowisku, jak choćby chłopiec z rozczochraną czupryną. 
Na wystawie, oprócz twarzy ludzi, których złapano na przestępstwie można zobaczyć również dziesiątki policyjnych akcesoriów od latarek, rowerów, poprzez kajdanki, legitymacje, akta przesłuchań, broń, mundury a nawet całkiem solidnie zachowane krzesło do wykonywania zdjęć łącznie z aparatem fotograficznym. Wystawa opowiada o świecie przestępczym w międzywojennej Polsce oraz Niemczech – stąd siedzący za biurkiem manekin w niemieckim mundurze policyjnym. 
Jak podkreślił dyrektor Irek Markanicz, wystawa wpisuje się w wakacyjny okres.

Fotografie pochodzą z albumu, którego właścicielem jest Jacek Dehnel. Są tam zdjęcia nie tylko przestępców, ale także osób zaginionych, oraz zdjęcia kradzionych przedmiotów. 
Jak to podkreśliła autorka wystawy:

Jak wynika z zachowanych akt miasta Szczecinka (Neustettin’a), bardzo dużo spraw dotyczyło prostytucji oraz kradzieży. Tamże można wyczytać o głośnym wydarzeniu z 1929 roku, kiedy doszło do profanacji grobów na szczecineckim cmentarzu. Najwięcej jest jednak drobnych przestępstw, jak choćby kradzież parasola. Ponieważ strony ciągle się odwoływały- rozprawa sądowa ciągnęła się przez wiele miesięcy.  
Wystawa o przestępczym świecie czynna będzie do 24 września. (jg)