Drzewo dobre, bo małe

Przedwiośnie to nie tylko dłuższe i czasami nawet bardziej słoneczne niż do tej pory dni. To również czas wycinek. Chodzi o drzewa, których na terenie miasta jeszcze całkiem sporo. Drzewiej bywało ich znacznie więcej. Mam na myśli te, które są nieco wyższe od wzrostu dorosłego człowieka.  Czasy są takie, że te duże – dorodne, liczące sobie kilkadziesiąt wiosen z reguły są niemiłosiernie tępione. Owszem, bardzo często też chorują. Te przydrożne jeszcze gdzieniegdzie przetrwały. Okazuje się, że natura potrafi się bronić, ale niestety tylko do czasu. Drzewa żyją w ekstremalnych warunkach, szczególnie zimą, kiedy obficie szprycowane są solanką. 

Mimo takich przeciwności wciąż na wiosnę wypuszczają liście. Ironią losu jest, że choć cieszą oko, a i płucom pomagają, nie wspominając już o niebiańskim zapachu podczas kwitnienia, są bezmyślnie rugowane. 
Doszło już tego, że na terenie miasta praktycznie nie ma ani jednego starego drzewa rosnącego w sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej lub ulicy, które miałoby swoją naturalną dla swojego gatunku ukształtowaną koronę. Gdzie się podziały cieniste i rozłożyste lipy przy ul. Słowiańskiej, Leśnej, gdzie te z ul. Piłsudskiego albo Armii Krajowej? 
W ich miejscu sterczą wysokie koperczaki z bliznami po konarach i wiechciem łaskawie pozostawionych przez drwali – rzeźników gałązek. I to nieprawda, że drzewa okalecza się na trwale z powodu dużych gabarytów ciężarówek. Przy dwóch ostatnich wymienionych ulicach, już od niepamiętnych czasów istnieje zakaz ruchu pojazdów ciężarowych. Dlaczego więc ich korony obsmyczono i to wręcz w barbarzyński sposób?
 I żeby nie było wątpliwości. Nie stało się to, za przyczyną nieżyciowych przepisów, prawa o ruchu drogowym, a kto wie, może nawet konstytucji. O, nie. To wszystko na żądanie mieszkańców. No, może nie wszystkich, ale z pewnością tych, którzy pod swoimi oknami tolerują co najwyżej trawę, ewentualnie zaparkowany samochód - rzecz jasna pod warunkiem, że to będzie ich auto a nie sąsiada. 
Drzewnej anarchii najwyraźniej nie da się wyeliminować. Owszem, za utrzymanie zieleni odpowiada urząd, ale też żaden z urzędników komu praca tam miła, nie sprzeciwi się postulatowi mieszkańca żądającemu jego przycięcia. I gdybyż tu chodziło o drobne korekty, jakieś pojedyncze gałęzie... 
Nic z tych rzeczy. Tnie się potężne konary, maksymalnie wydłużając pień, pozostawiając na górze jedynie kilka gałęzi. Bardzo często do tego rodzaju zajęć wynajmuje się ekipy, które najwidoczniej swój zysk przeliczają na metry sześcienne pozyskanego drewna. 
Piszę te słowa akurat w dniu, kiedy w okolicy mojej ulicy słychać wycie pił. Właśnie pada rosnący w przydomowym ogrodzie wyniosły, srebrzysty świerk. Praca przebiega szybko i profesjonalnie. Podjeżdża podnośnik z pilarzem, w akompaniamencie ryku silnika słychać spadające konary, gałęzie a na końcu pień. Szybko, nawet śladu trocin nie ma. Kilkaset metrów dalej podobny rytuał. 
Wycinka na swojej posesji, zgodnie z obowiązującymi przepisami nie jest żadnym problemem. Wystarczy wdepnąć do urzędu i wypełnić druczek. Gorzej w miejscach publicznych, ale to tylko bardziej czasochłonna procedura. 
Owszem, w miejsce wyciętych sadzi się nowe, tyle że te nowe nie mają żadnych szans na przeżycie dłużej niż pięć lat. Kto nie wierzy niech zobaczy, jak wygląda ul. Kołobrzeska. Oto naszym oczom, po obu stronach jezdni, ukazuje się - liczący kilkumetrowej wysokości - szpaler klonów kolumnowych. A co? Nie widać? I nie będzie widać, bo posadzone kilka lat temu drzewa już praktycznie nie istnieją. Gdzieś jeszcze zachowały się jakieś pojedyncze kikuty. To wszystko. 
W Szczecinku zapanowała moda na miniaturyzację, dlatego sadzi się drzewa, które nie przekroczą kilku metrów wysokości, a ich korony nie sięgną nawet stropu nad parterem. W ten sposób starodrzew zastępuje się kilkuletnimi sadzonkami. Ważne, że sztuki się zgadzają. 
Przyznaję ze skruchą, że w tym stanie rzeczy nieprawdziwe jest moje wcześniejsze twierdzenie, że drzew mamy coraz mniej. Statystycznie rzecz ujmując, jest ich znacznie więcej niż było i co ważne, można to udowodnić nawet na papierze. 
Za to niezwykle dziwnym zbiegiem okoliczności ratusz nie ma chęci do... wycinki drzew w parku przy ul. Kopernika, a także na Marientronie. W tym ostatnim przypadku chodzi o usunięcie drzew już uschniętych, a jest ich całkiem sporo. Na razie raczej nie ma co liczyć na uporządkowanie całego, dość rozległego terenu, który czy się to komu podoba, czy nie, stanowi nie tylko część parku miejskiego, a także jedno z najważniejszych miejsc mających wpływ na historię naszego miasta. Mówią o tym, zalegające tuż pod warstwą zeschniętych liści, kamienne fundamenty. 
Choć trudno u rządzących miastem zrozumieć ich odrazę do upamiętnienia własnej historii, to tym bardziej, trudniej pojąć niczym nieuzasadnioną niechęć do uporządkowania tego miejsca. W sumie tylko po to, aby było bardziej przystępne i bezpieczniejsze. To się da zrobić nawet za wartość jednej ławki zainstalowanej na pl. Wolności. 
Naprawdę niewiele też może kosztować wycinka kilkunastu rachitycznych drzew, rosnących w cieniu wyższych w parku przy skrzyżowaniu ul. Kopernika z ul. Cieślaka. Ktoś kiedyś, na dawnym miasteczku ruchu drogowego nasadził drzewek, myląc je z kapustą. Jest ich tak dużo, że z powodu braku światła słonecznego nie rośnie nawet trawa. 
To tyle na przedwiośniu o miejscowych zwyczajach w drzewnym kontekście. 
                                                                                                                             

Jerzy Gasiul 

tekst ukazał się w 934 wydaniu Tematu Szczecineckiego,
jedynego tygodnika ze Szczecinka. Mamy już 30 lat!

foto: archiwum