Ulicą furmanką i kostką w górę

Jeszcze na początku lat 60. ubiegłego wieku, to tędy w dni targowe przejeżdżały chłopskie furmanki z pobliskiej Żółtnicy i Drawienia, a także przedmieścia Szczecinka – Wybudowania. W takie dni mieszkańców budził odgłos podkutych końskich kopyt i turkot i chrzęst stalowych obręczy.

Ulica wyłożona była kostką, ale tylko do skrzyżowania z ul. Kamienną. Dalej aż do skrzyżowania z ul. Słowiańską jechało się po gładkiej kostce asfaltowej (gładkiej kostki bitumicznej – produktem z lat trzydziestych miejscowej wytwórni tzw. twardych cegieł, znajdującej się za parowozownią). Ostatni odcinek ulicy aż do przejazdu kolejowego i dalej przez las do Żółtnicy wyłożony był drobnym polnym kamieniem. Ubytki w nawierzchni niemalże co roku uzupełniano wałowanym żwirem.

Na ul. Leśnej można było zobaczyć także konne furmanki wyładowane wielkimi pniami ściętych drzew w pobliskim lesie. Na tym odcinku konie nie musiały się już tak męczyć – bo było już z górki. Dopiero w tym miejscu furman mógł wsiąść na wóz. Całą drogę od lasu, a następnie przez przejazd kolejowy, szedł obok. Zdarzało się, że na podjeździe już za przejazdem na nic zdawało się okładanie koni batem i zwierzęta po prostu się zatrzymywały, nie mając już siły. Z ich nozdrzy i pysków biły obłoki gęstej pary. Aby ulżyć strudzonym koniom, zimą koła zamieniano na płozy. To się sprawdzało, ale tylko poza miastem. Im bliżej centrum, tym na jezdniach śniegu było mniej, często więc płozy szorowały po zabłoconym bruku. Ponieważ tartak był na drugim końcu miasta (przy ul. Mierosławskiego), przed nimi była jeszcze daleka i ciężka droga.

Na archiwalnym zdjęciu pochodzącym najprawdopodobniej z przełomu lat 50. i 60. na pierwszym planie nieznany fotograf uwiecznił wóz konny.

Woźnica w wojskowej rogatywce (taki rodzaj nakrycia głowy był wówczas powszedni) odwraca głowę w kierunku biegnącego luzem za furą źrebaka. Zwróćmy uwagę nie tyle na konstrukcję furmanki, co na rodzaj uprzęży. Zaprzęgnięty do wozu koń ma podwójny dyszel (hołoble) z chomątem, a u nasady drewnianą wygiętą w łuk dugę. Taki rodzaj konnego zaprzęgu stosowali jedynie rolnicy pochodzący z Wileńszczyzny. Jakiś czas potem ten rodzaj zaprzęgu, znacznie bardziej wygodny dla konia, poszedł w zapomnienie.

Najstarszą część ulicznej zabudowy stanowiła zachowana do dzisiaj pierzeja po prawej stronie. Niegdyś, oprócz dwóch piętrowych kamieniczek, były jeszcze cztery domy parterowe, wszystkie ryglowej konstrukcji ukrytej pod warstwą tynku.

...