Najpierw drewniana brama i wał, potem Lidl

W ostatnich latach stała się praktycznie drogą dojazdową na wielkie śródmiejskie parkingi na zapleczu galerii handlowej i przy Lidlu. To ul. Podwale (niem. Wallstrasse). Taką nazwą mogą się poszczycić jedynie miasta z bogatą historią, a ulice takie najczęściej są położone na starówkach. Tak też jest w naszym mieście.

Swoją nazwę ulica zaczerpnęła od miejskiego wału. Przypomnę, że Szczecinek od początku swego istnienia zawsze był niezwykle ubogim miastem ze względu na zamożność mieszkańców jak i zabudowę. Z tego też powodu tutejszych nigdy nie stać było na budowę miejskich murów. Zamiast nich miasto okalały ziemne wały i wypełnione wodą rowy. Ten od zachodu przebiegał tak, jak dzisiejsza ul. Podwale. Jeszcze na mapach do pierwszej połowy XIX wieku zwano go Rowem Kiecz (Der Kietz Graben). Wlot rowu znajdował się - mniej więcej - w miejscu niegdysiejszej przystani LOK. Okalał miasto od zachodu kaszubskiego przedmieścia czyli Kiecza (Chyże).

Od wschodniej strony miasto chronił wał i Rów Młyński (Młynówka) d. Der Mühle Graben przebiegający w miejscu dzisiejszej ul. Powstańców Wlkp. i  ul. Wyszyńskiego w kierunku mokradeł jez. Wielimie.

Aby dopełnić opisu topografii średniowiecznego Szczecinka dodam, że właśnie przy skrzyżowaniu ul. Podwale z dz. ul. Boh. Warszawy ulokowana była Brama Białogardzka. Słowo brama, z pewnością może być nadużyciem – żadnego murowanego budynku bramnego nigdy tam nie było, a był  prawdopodobnie tylko kołowrót, czyli podwójne wrota umocowane do słupa na środku drogi. Taką właśnie bramę można dostrzec na winiecie umieszczonej na tzw. mapie Lubinusa.

Miarą pozycji dawnego Szczecinka niechaj będzie fragment ostatniej księgi XVI-wiecznego kronikarza Tomasza Kantzowa z jego „Kroniki pomorskiej”:

Trzeba przyznać, ocena dość mizerna, ale opis wspaniały. W książce „Moje miasto” wydanej na okoliczność 700-lecia napisałem: Można śmiało powiedzieć, że przyczyną powstania miasta był rachityczny mostek na Niezdobnej. Tak naprawdę Niezdobna była nawet Wredna. Wiosną, podczas roztopów przesmyk między Trzesieckiem a Wielimiem przecięty rozlaną Niezdobną, był nie do przebycia dla konnych zaprzęgów. Tak więc wybór miejsca na budowę zamku i miasta był ze względów strategicznych jak najbardziej uzasadniony.   

...