Odnowiony zegar w kościele Mariackim ożyje? Po renowacji tarcz pora na nowy mechanizm

Na wieży kościoła Mariackiego w Szczecinku trwają prace związane z renowacją trzech stuletnich cyferblatów. Odnowiona wcześniej tarcza na ścianie wschodniej już zwraca uwagę i zachwyca wyjątkowym pięknem polichromii. Jednak aby kościelny zegar mógł spełniać swoją właściwą funkcję, powinien wskazywać aktualną godzinę. Dzięki kolejnej edycji Budżetu Obywatelskiego pojawiła się szansa, by oprócz renowacji zabytkowych tarcz, wykonać także elektroniczny mechanizm, który pozwoli zegarowi znów wybijać godziny i kwadranse. Głosowanie na projekt rusza już w poniedziałek, 7 września.

Zabytkowy zegar może działać!

Mechanizm zegarowy w kościele Mariackim został wykonany przez firmę JF Weule z Bockenem. Pochodzi z 1908 roku, a więc z czasów zakończenia budowy kościoła (co ciekawe, ta sama firma montowała mechanizm zegarowy na wieży ratuszowej). Kompletnie zniszczony i wybrakowany nie spełnia już jednak swojego zadania. Jego naprawa byłaby zarówno karkołomna, jak i niezmiernie kosztowna. Dlatego pojawił się pomysł, by niejako "obok" starego mechanizmu pod okiem konserwatorów zainstalować nowy. Zgłoszony przez parafian do przyszłorocznej edycji Budżetu Obywatelskiego projekt wpisuje się w realizowaną, dzięki tegorocznej edycji tegoż budżetu, renowację zabytkowych cyferblatów. 

Zgodnie z nowym projektem, wykonana zostałaby zupełnie nowa instalacja. Każda z tarcz zostałaby wyposażona w mechanizm podpięty do istniejących przekładni wskazań. Aby zapewnić bezpieczny dostęp do miejsc instalacji mechanizmów, zostanie także zrekonstruowana podłoga na poziomie tarcz zegarowych. W celu zapewnienia zasilania wszystkim czterem mechanizmom, do miejsc ich instalacji doprowadzone zostanie napięcie 230 V. Zegar będzie również wyposażony w elektroniczny kurant, umożliwiający wybijanie godzin, półgodzin lub kwadransów. Kurant będzie mógł również wygrywać melodie kościelne lub państwowe. Koszt jest stosunkowo niewielki. Instalację nowego mechanizmu zegarowego wyceniono na 74 tys. zł.

Głosowanie rusza w najbliższy poniedziałek, 7.09 a swój głos będzie można oddać, klikając w link na stronie szczecineckiego Budżetu Obywatelskiego.

Unikat na skalę Polski

Czy kościelny zegar ożyje? O tym, głosując, zdecydują mieszkańcy Szczecinka. Tymczasem niedługo poznamy efekty prac prowadzonych przez konserwatorów na przysłoniętych przez rusztowania cyferblatach. Kilka tygodni temu, cała konstrukcja roboczych pomostów podwieszona została na wspornikach umieszczonych w otworach okiennych dzwonnicy. Całość sprawia imponujące wrażenie. 

Prace nad przywróceniem cyferblatów do ich pierwotnego wyglądu prowadzi szczecińska firma Gotyk. Jak nam powiedział jej prezes, Tomasz Gościmiński, konserwacja zabytkowych tarcz zegara polega na usunięciu środkami chemicznymi wszelkich zanieczyszczeń, naprawieniu ubytków, a następnie przy użyciu najlepszych dostępnych materiałów - na odtworzeniu kolorystyki cyferblatów. 

- mówi Tematowi prezes firmy Gotyk, podkreślając wyjątkowość kościelnego czasomierza.

- zaznacza nasz rozmówca. 

Warto dodać, że tarcze zegarowe, każda o wymiarach 230 na 230 cm, umieszczone są na wysokości jedenastego piętra. Jak wynika z zachowanej dokumentacji budowlanej, sporządzonej przez inspektora budowlanego A. Schäfer`a, z 18 marca 1908 r. (kościół poświęcono kilka dni wcześniej - 28 lutego 1908 r.) cyferblaty mają formę, która przetrwała do dzisiaj. Sądząc po odnowionej wschodniej tarczy, całość z niezwykle bogatą ornamentacją, utrzymana zostanie w odcieniach brązu i żółci, zegarowy indeks w kolorze stonowanego błękitu, a stylizowane cyfry rzymskie w kolorze złotym. Wskazówki tak, jak to było na początku, zostaną pokryte złotem w płatkach. 

Jak nam powiedział proboszcz parafii pw. NNMP ks. dr Jacek Lewiński, prace nad przywróceniem tarcz do pierwotnej świetności mają się zakończyć w październiku. Koszt renowacji oszacowano na 132,9 tys. zł. Co istotne, pieniądze na ten cel także pochodzą z Budżetu Obywatelskiego. W wyniku przeprowadzonego głosowania właśnie ten projekt uzyskał najwięcej, bo aż 3321 głosów!

Punkt widokowy dla mieszkańców i turystów?

Wieża kościoła Mariackiego wraz z unikalnym, zabytkowym zegarem jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów architektury Szczecinka. Jest również dostrzegana i zapamiętywana przez wszystkich goszczących w mieście turystów. Jak przekonują autorzy projektu, zgłoszonego do nowej edycji Budżetu Obywatelskiego, "uruchomienie odnowionego już zegara może pozytywnie wpłynąć na zwiększenie ruchu turystycznego oraz na poprawienie wizerunku Szczecinka". 

To również otwarcie drogi do realnej dyskusji nad udostępnieniem kościelnej wieży dla zwiedzających. W przyszłych planach wymienia się też możliwość odpowiedniego zakonserwowania starego mechanizmu zegara i umiejscowienia go pod gablotą, właśnie po to, by mogli go oglądać mieszkańcy i turyści.

Przypomnijmy, że taki pomysł, by udostępnić kościelną wieżę gościom, pojawił się już kilka lat temu. Został nawet zapisany w dokumencie o nazwie "Plan Działań Miasta Szczecinek w Zakresie Rozwoju Turystyki", przyjętym przez Radę Miasta w 2017 roku. 

Pytany przez nas ks. Jacek Lewiński nie wykluczył, że w przyszłości wieża może być udostępniona jako punkt widokowy, z którego można by podziwiać rozległą panoramę całego Szczecinka. Na chwilę obecną są to jednak bardzo odległe plany, tym bardziej, że wymagałoby to znacznych nakładów finansowych, związanych choćby z wymianą drewnianego stropu oraz konstrukcji schodów.