• Rada Miasta Szczecinek przyjęła 14 października kredyt 10 milionów złotych na pokrycie deficytu budżetowego – 16 radnych głosowało za, czterech się wstrzymało
• Dziura w budżecie wynosi prawie 20 milionów złotych, powstała przez nieprzewidziane wydatki i niższe dochody niż zakładano
• Największe pozycje to 3,5 mln zł dla PGK (kara za nieprawidłowe gospodarowanie odpadami), 3 mln zł dopłaty do szkół i 2,6 mln zł dla przedszkoli niepublicznych
• Po wzięciu kredytu zadłużenie miasta wyniesie 51 mln zł, czyli 20% dochodów – tyle samo co półtora roku temu

Sesja Rady Miasta 14 października trwała prawie dwie godziny, zanim radni przegłosowali kredyt. Ten, jak rzadko kiedy do tej pory, a głosowane w poprzedniej kadencji były znacznie większe z i to z mocnym poparciem tych samych radnych, był jednak przedmiotem twardej dyskusji. I to na pewno z powodu układu sił w radzie, bo przesłanek naprawdę merytorycznych było raczej mało.

A co radni mówili o kredycie przed sesją?

Burmistrz Jerzy Douglas przedstawił radnym szczegółowe wyliczenia, skąd wzięła się dziura budżetowa. Przyznał jednocześnie, że pierwotne uzasadnienie było zbyt lakoniczne.

– powiedział burmistrz. – W związku z tym teraz bardziej przyłożyliśmy się do tematu.

Brak środków w budżecie wynosi 19 milionów 759 tysięcy złotych. Powstał z dwóch stron – niższych dochodów i wyższych wydatków niż planowano.

W wydatkach pojawiło się kilkanaście nieprzewidzianych pozycji. Najważniejsze to 3,5 miliona złotych dla Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Spółka musiała zapłacić karę za nieprawidłowe rozliczanie odpadów.

– Taka podwyższona opłata za korzystanie ze środowiska wynikała z beztroski poprzedniej władzy – tłumaczył burmistrz.

PGK Szczecinek zostało ukarane wielomilionową karą za nieprawidłowości w gospodarce odpadami, w tym brak zezwoleń i nieskuteczną segregację – groziła im opłata podwyższona sięgająca nawet 40 mln zł. Skończyło się na 5 mln.

Miasto przekazało już 3,5 miliona, a PGK dołożył ze swoich rezerw półtora miliona. Kilka tygodni później okazało się jednak, że spółka została bez zabezpieczenia finansowego. Miasto musiało przekazać kolejne półtora miliona.

Oświata to druga wielka pozycja. Miasto dopłaciło 3 miliony 65 tysięcy złotych do szkół i 150 tysięcy na zajęcia dzieci na basenie. Pod koniec września okazało się, że trzeba będzie dopłacić jeszcze 2 miliony 600 tysięcy złotych do przedszkoli niepublicznych. Co ciekawe, dane ministerialne o wzroście kosztów utrzymania dziecka w przedszkolu publicznym pojawiły się 30 września.

Czy można było przewidzieć koszty wynagrodzeń nauczycieli?

Wokół dopłat do oświaty toczyła się najdłuższa dyskusja. Radny Marcin Jaczewski pytał, czy nie można było zaplanować podwyżek dla nauczycieli już w budżecie.

Burmistrz odpowiedział, że faktycznie spodziewał się 5-procentowej podwyżki, ale liczył na jej refundację przez państwo. „Poprzednio dostawaliśmy subwencję wyrównawczą i była korekta. W tym roku zmieniono zasady" – wyjaśnił JHD.

Z 5 procent podwyżki państwo zrefundowało miastu zaledwie 0,9 procenta. Reszta, czyli 3 miliony 417 tysięcy złotych, spadła na budżet Szczecinka.

Tomasz Czuk, dyrektor Komunalnego Centrum Usług Wspólnych, opisał sytuację jeszcze mocniej. „Od 2012 roku niemal każdego roku we wrześniu, październiku lub listopadzie spotykaliśmy się tutaj i procedowaliśmy zwiększenie środków na oświatę. System finansowania oświaty w Polsce jest schizofreniczny"

- powiedział.

Planowane dochody okazały się niższe o ponad 7 milionów złotych. Miasto nie dostało dofinansowania do remontu ulicy Grunwaldzkiej (560 tysięcy). Musiało zwrócić nadpłacony podatek firmie Kronospan wraz z odsetkami – razem 1 milion 800 tysięcy.

Najgorsza sytuacja związana jest ze sprzedażą nieruchomości. Plan zakładał 9 milionów dochodu, będzie około 4 miliony mniej. Część działek wymaga zmian w planie zagospodarowania przestrzennego, a miasto nie zdążyło z procedurami.

Kolejny milion to brak zwrotu kosztów za dzieci z gminy wiejskiej Szczecinek, które chodzą do miejskich przedszkoli. Gmina płaci miastu 700 złotych za dziecko, a miasto za każde z nich musi przekazać do przedszkola dodatkowe 1300 złotych.

Miasto przekazało dodatkowo 730 tysięcy złotych do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Dramatycznie wzrosła liczba dzieci w pieczy zastępczej i koszty pobytu mieszkańców w domach pomocy społecznej.

Miasto wydało też milion 65 tysięcy na przebudowę muszli koncertowej. „Ze względu na niebezpieczeństwo katastrofy budowlanej musieliśmy ją wykonać" – tłumaczył Jerzy Hardie-Douglas. Obiekt był wyłączony z użytkowania decyzją Powiatowego Nadzoru Budowlanego. Miasto próbowało uzyskać dofinansowanie od marszałka, ale znów nie dostało dotacji.

Przebudowa dworca PKP pochłonęła dodatkowe 380 tysięcy. PKP zgodziło się otworzyć kasy na dworcu pod warunkiem, że miasto przejmie poczekalnię. Trzeba płacić za ochronę, ogrzewanie i sprzątanie. Nie można było tego przewidzieć.

Rozliczenie z SZLOTem kosztowało 75 tysięcy

Radny Marek Ogrodziński dopytywał o 75 tysięcy złotych przekazanych na rozliczenie ze Szczecinecką Lokalną Organizacją Turystyczną. W budżecie było 300 tysięcy na składkę, które przeniesiono do Samorządowej Agencji Promocji i Kultury.

„Uważałem, że żadna składka się nie należy SZLOTowi. SZLOT okradł nas na 200 tysięcy złotych, co jest przedmiotem badania prokuratury wałeckiej".

- powiedział burmistrz.

Ostatecznie miasto odkupiło sprzęt – motorówki, narty wodne, przeszkody – za 75 tysięcy. Rozliczono to jako opłatę za pierwszy kwartał składki.

Zadłużenie Szczecinka po wzięciu kredytu wyniesie 51 milionów złotych – 20 procent dochodów miasta.

– przypomniał JHD. – Teraz będziemy mieli 20 procent.

Obsługa długu w tym roku to 11 milionów 400 tysięcy. W przyszłym roku, po wzięciu kredytu, będzie to 9 milionów 100 tysięcy. Miasto spłaca więcej kredytów niż zaciąga.

Czy to dużo? Padły przykłady

Dla porównania - Koszalin ma zadłużenie 460 milionów złotych przy budżecie nieco ponad miliard – prawie 50 procent. Samo Koszalin w 2024 roku wydał na odsetki 30 milionów złotych.

Powiat szczecinecki ma zadłużenie w wysokości 63 mln zł przy mniejszych dochodach własnych.

Po chwili przerwy radny Jacek Brynkiewicz zgłosił poprawkę – żeby zamiast 10 milionów wziąć kredyt 6 milionów.

„Jestem za tymi rzeczami, które są najbardziej potrzebne. Oświata, MOPS i to co jest najważniejsze" – uzasadnił.

Radna Katarzyna Dudź zapytała go, na czym miałaby polegać oszczędność pozostałych czterech milionów.

„Uważam, że jeśli pan uczciwie chciałby jakąkolwiek poprawkę przedstawić, to powinien pan przedstawić wyliczenia" – stwierdziła.

Za poprawką głosowało sześciu radnych, 14 było przeciw. Poprawka nie przeszła.

Marek Odgrodziński, przewodniczący klubu Koalicji Obywatelskiej, powiedział, że popiera dopłaty do oświaty i pomocy społecznej, ale ma wątpliwości co do pozostałych wydatków. Pytał też o monitorowanie sprzedaży nieruchomości – czy nie warto było wstrzymać niektórych inwestycji, widząc, że wpływy są niższe?

„Na czym ma polegać monitorowanie? Założyliśmy, że sprzedamy nieruchomości za 9 milionów. Widzimy, że sprzedaliśmy mniej. Jedna sprzedaż działki Kronospanowi prawdopodobnie załatwiłaby te 4 miliony. Nie byliśmy gotowi z planami zagospodarowania".

- odpowiedział burmistrz.

Małgorzata Kubiak-Horniatko, wiceprzewodnicząca Rady Miasta Szczecinek, przedstawiła stanowisko klubu Porozumienia Samorządowego. „Każde zadłużenie jest złe i każdy zdaje sobie z tego sprawę" – zaczęła.

Klub poparł kredyt, bo nie chce dopuścić do zagrożenia finansowania oświaty i pomocy społecznej. „Oświata czy pomoc społeczna to również inwestycja, tylko inwestycja w człowieka, inwestycja, która w przyszłości nam się zwróci" – argumentowała radna.

Dodała, że ilość dzieci trafiających do pieczy zastępczej jest w tym roku zatrważająca. „Piecza zastępcza w Polsce pęka w szwach i nad tym są prowadzone specjalne debaty ministerialne".

„Poprzedni projekt uchwały budżetowej z zaciągnięciem kredytu 10 milionów był nie do zaakceptowania. Obecne uzasadnienie szanuję".

- powiedziała z kolei radna Magdalena Lubczyk.

Za kredytem 10 milionów głosowało 16 radnych. Czterech się wstrzymało od głosu, co w wypadku tego typu uchwał oznacza właściwie głos przeciw.