25 lat gminnego samorządu

8 marca 1990 roku sejm kontraktowy uchwalił ustawę o samorządzie terytorialnym, z której do dziś korzystamy. Jej konsekwencją były pierwsze demokratyczne wybory do rad gmin, które odbyły się kilka miesięcy później, 27 maja – tymi słowami wicewójt Edyta Wieleba-Matyśniak, przypominając jednocześnie ważne wydarzenia sprzed lat, przywitała gości zgromadzonych w sali Szkoły Podstawowej w Żółtnicy. 

W piątek, 29 maja odbyły się tu uroczyste obchody 25-lecia samorządności w Polsce. W gali upamiętniającej powstanie samorządu terytorialnego wzięli udział m.in. wójt Ryszard Jasionas, starosta Krzysztof Lis, senator RP i jednocześnie szef Komisji ustawodawczej Piotr Ziętarski, przedstawiciele Gminy Wiejskiej Szczecinek, Starostwa Powiatowego, a także byli i obecni radni Rady Gminy oraz Rady Powiatu, sołtysi, byli i obecni wójtowie i burmistrzowie gmin powiatu szczecineckiego, dyrektorzy jednostek podległych gminie i pracownicy Urzędu Gminy. Zgromadzeni goście wspólnie uczcili ćwierćwiecze funkcjonowania odrodzonego samorządu terytorialnego w kraju. 

- Od tamtej chwili możemy mówić, że Rzeczpospolita Polska poczyniła realny krok w kierunku samorządności. Od 25 lat realizujemy oczekiwania mieszkańców, odważnie i bez kompleksów zmieniamy polskie miasta, miasteczka i wsie. Wyzwalamy uśpioną kreatywność mieszkańców, ich gospodarność, pracowitość i mądry patriotyzm lokalny. 25 lat odrodzonego samorządu terytorialnego to doskonała okazja do podsumowań – zwróciła się do publiczności wicewójt, która również poprowadziła piątkową uroczystość.

Następnie Henryk Wyszomirski, przewodniczący Rady Gminy Szczecinek, przedstawił zebranym słuchaczom krótki rys historyczny początków istnienia samorządu terytorialnego w kraju, a także jego perypetie na przestrzeni blisko dwustu lat, których efektem jest funkcjonowanie struktur samorządowych w takim kształcie, jaki znamy dziś. 

- Po wolnych wyborach Polacy poczuli się wreszcie jak u siebie w domu i zaczęli ten dom po swojemu urządzać. Nikt nie wiedział ‘jak’ i nikt nie wiedział, czy to się uda. Jednak Polakom się udało. Te 25 lat to nasz wspólny sukces – rozpoczął swoje wystąpienie Henryk Wyszomirski. - O polskim wymiarze samorządu terytorialnego mówić możemy dopiero od czasu odzyskania niepodległości w 1918 roku. Ziemie z trzech zaborów, różniących się poziomem i potencjałem rozwoju gospodarczego, społecznego oraz kulturowego, zostały połączone w jednym organizmie II RP. Jednym z ważniejszych wyzwań dla nowego państwa była pełna integracja wszystkich części Polski. Normalne funkcjonowanie i rozwój zostały przerwane wybuchem wojny w 1939 roku. W następnych dekadach, aż do 1990 roku, nigdy nie odbywały się wolne i nieskrępowane wybory. Dopiero odzyskanie niepodległości po 1989 r. i likwidacja systemu komunistycznego pozwoliły na odbudowę samorządności.

Podczas gali upamiętniającej te ważne dla kraju wydarzenia głos zabrał również wójt Ryszard Jasionas, który z kolei m.in. przybliżył całość działalności samorządu gminy, podkreślając jednocześnie podczas swojego wystąpienia wyjątkowość piątkowej uroczystości oraz uchwalonej 25 lat temu ustawy. 

- Pokuszę się o tezę, że my Polacy jesteśmy w zasadzie prekursorami samorządności konstytucyjnej na świecie. Bo to konstytucja 3 maja zaczęła taką batalię o równość, sprawiedliwość i rzetelność wykonywania zadań publicznych – powiedział podczas przemówienia wójt. - Dziś możemy powiedzieć, że Polska samorządna, a zarazem ład, z którym wiązaliśmy wielkie nadzieje, uformowały się w roku 1990. Przypomnijmy pewne wydarzenie, które miało miejsce w końcu lat 70. Tu cisną się słowa nadzwyczajnego Polaka, wygłaszane na placu Zwycięstwa podczas pierwszej wizyty w Polsce przez świętego Jana Pawła II. Właściwie te dwa, wyrwane z kontekstu słowa zmieniły naszą rzeczywistość: „tej ziemi”. Jan Paweł II powiedział wówczas „Niech zstąpi duch twój i odnowi oblicze tej ziemi”. To dało nam wiarę, nadzieję, poczucie godności i suwerenności. Te dwa słowa zaszczepiły w Polakach potrzebę zmian. I tak się stało. 

Tego dnia nie mogło zabraknąć także wyróżnień dla tych, którzy swoją postawą i pracą przyczynili się do obecnego wyglądu gminnego samorządu. Na ich ręce senator Piotr Ziętarski złożył podziękowania, a także podpisane przez siebie oraz marszałka senatu dyplomy: - Każdy, kto był w samorządzie chociaż jedną kadencję, ten włożył swoją nie cegiełkę, ale cegłę w rozwój samorządności i może się czuć gospodarzem i beneficjentem tych przemian. 

Wyróżnienia otrzymali: Jan Gwiazda, Tadeusz Kamiński, Henryk Wyszomirski, Jerzy Sikora, Zbigniew Dygas, Alicja Bartewska, Marek Kuczerka, Jadwiga Jojkan, Teresa Mazur i Ryszard Jasionas. Senator podczas wystąpienia wręczył także szczególną nagrodę przyznawaną „Samorządowcowi 25-lecia”, którą otrzymał za całokształt swojej pracy Aleksander Małecki, wójt gminy Szczecinek w latach 1990-2002.

- To niesamowita satysfakcja, kiedy możemy mieć wpływ na to, co zmienia się w naszym otoczeniu, w naszej gminie, powiecie czy nawet w województwie. Te 25 lat to budowanie społeczeństwa obywatelskiego. To budowanie takiej polskiej, nowej wolności. Kiedy na początku tego zrywu wolnościowego mówiło się „nie ma wolności bez solidarności”, tak od 1990 roku można spokojnie mówić „nie ma wolności bez samorządności” – zwrócił się do uczestników uroczystości starosta Krzysztof Lis. - Trudno powiedzieć, jak dzisiaj wyglądałyby nasze miejscowości, nasze miasteczka czy województwo, gdyby nie ten zryw i włączenie się w zmiany, w których w jakiś sposób państwo uczestniczyliście. 

W tym ważnym dla samorządowców dniu również wójt gminy Ryszard Jasionas złożył podziękowania za ciężką pracę osobom szczególnie zasłużonym na rzecz wspólnoty lokalnej. Trafiły one do: Aleksandra Małeckiego, Krzysztof Lisa, Henryka Wyszomirskiego, Jana Gwiazdy, Tadeusza Kamińskiego, Wernera Zandera, Piotra Ziętarskiego, Edwarda Grochowicza, Wiesława Kazimierskiego, Jana Bakuły oraz Teresy Mazur. Piątkowe uroczystości zakończyły występy wokalne uczennic ze Szkoły Podstawowej w Żółtnicy. (mg)