„Trakt Jeniecki”. Niezwykła ścieżka historyczno - przyrodnicza

„Trakt Jeniecki” to edukacyjna trasa historyczna zaprojektowana przez leśnika-historyka Tomasza Skowronka z Bornego Sulinowa. Poprowadzono ją przez tereny, na których w latach 1940-1945, zlokalizowane były: oflag, stalag i obóz czerwonoarmistów. 

Na trzykilometrowej trasie ustawiono czternaście tablic. Znajdziemy na nich zdjęcia, mapy i dokumenty, przedstawiające niezwykłą historię tego niezwykłego miejsca, w którym podczas ostatniej wojny przebywało około 55 tysięcy jeńców.
Tablice informują jak wyglądało obozowe życie. Przebywający tu jeńcy starali się je w każdy możliwy sposób pozbawić ponurej, obozowej szarości.

Na przykład, godnym podziwu był fakt utworzenia przez więzionych tu oficerów Teatru Symbolów. Prowadziły go i występowały w nim takie sławy jak dramatopisarz Leon Kruczkowski oraz aktorzy: Aleksander Sewruk i Bolesław Płotnicki.
Innym przykładem były zorganizowane przez jeńców zawody sportowe, znane w historii, jako XII Igrzyska Olimpijskie. Hitlerowcy, z wiadomych względów, nie zgodzili się wówczas na rozegranie dwóch konkurencji: skoku o tyczce i rzutu oszczepem. 

Na terenie obozu prowadziło działalność, liczące ponad 50 osób, Koło Leśników, organizujące liczne wykłady, szkolenia i kursy, prowadzące nawet szkółkę leśną. Przebywający w obozie prof. Maksymilian Kreutzinger, późniejszy szef Instytutu Badawczego Leśnictwa, napisał dla członków Koła skrypt o podstawowych zasadach gospodarki leśnej. Kierował również zespołem, którego zadaniem było opracowywanie map, wykorzystywanych przez jeńców podejmujących próby ucieczki.
Zresztą Oflag II D Gross Born znany był z ucieczek jeńców. Jedna z tablic informuje o bodaj najsłynniejszym 117-metrowym podkopie, zorganizowanym przez jeńców francuskich. Podczas dwóch, zakończonych powodzeniem prób ucieczki, uciekło nim ponad dwudziestu oficerów, z których kilku trafiło do Francji. Dopiero podczas trzeciej próby, w wyniku zapadnięcia się wyjścia z podkopu, Niemcy odkryli go i zastrzelili wówczas uciekającego porucznika Andre Rabina. To właśnie jego nazwisko widnieje w inskrypcji, jaka znajduje się na pomniku postawionym przez rodziny francuskich oficerów. 

Idąc „Traktem Jenieckim”, natrafiamy na krzyż i resztki schodów. To tutaj znajdowała się obozowa kaplica. Zdobił ją tryptyk wykonany przez Jana Zamoyskiego. Przeszedł niezwykle burzliwe losy, ale dzięki staraniom Tomasza Skowronka powrócił do Bornego Sulinowa w 2008 roku i zawisł na ścianie kaplicy kościoła pw. Św. Brata Alberta.

J. R. Foto: Paweł Brankiewicz

FB