Stary Szczecinek: Skrzyżowanie Bahnhofstraße z Brombergerstraße

Pod względem technicznym jest to jedno z niewielu, niemal doskonale zachowanych zdjęć. Przedstawia skrzyżowanie Bahnhofstraße z Brombergerstraße. Tę pierwszą po wojnie przechrzczono na ul. Kolejową, a potem - i tak już pozostało do dzisiaj - na ul. 28 Lutego. „Bromberg” to niemiecka nazwa Bydgoszczy. W tamtym czasie Niemcy rościli sobie pretensje praktycznie do całej Wielkopolski i Pomorza. W Szczecinku uwieczniono nazwami polskich miast kilka powstałych w tamtym czasie nowych ulic. W ten sposób na mapie miasta pojawił się plac Poznański, a także ul. Toruńska, Chełmińska oraz Bydgoska. Niektóre nazwy przetrwały do dzisiaj. Znikł jedynie plac Poznański. Stało się to po wybudowaniu tam pomnika z czerwoną gwiazdą. Tak więc mniej więcej w tym czasie pojawiła się nazwa pl. Przyjaźni zmieniona potem na pl. Zesłańców Sybiru. Tak też się stało z Brombergerstraße, kora przez kilka lat powojennych została ul. Bydgoską. Nim kolejny raz, tym razem w 1989 roku, zmieniono jej nazwę na Marszałka Józefa Piłsudskiego, najpierw przez kilka dziesiątków lat patronował jej komunistyczny renegat Jan Krasicki. Ulica, a konkretnie szeroka, wyłożona bitumiczną cegłą jezdnia i chodniki (tylko po jednej stronie) z drobnej kostki granitowej została wybudowana ok. 1930 roku. Archiwalne zdjęcie pochodzi właśnie z tego okresu.
Kolejowa, a potem 28 Lutego, to była dziwna ulica. Pamiętam ją jeszcze z lat 60. Niby główna, ale na wysokości dworca nagle skręcała ostro w lewo. W linii prostej można było dojść do wiaduktu, z tym że od tego miejsca rozpoczynała się już ul. Raciborska. Dlaczego taka dziwna nazwa? Ponieważ prowadziła w kierunku Raciborza (niem. Ratzebuhr). Myliłby się ten, kto sądzi, że chodzi o Racibórz na Śląsku. Przez krótki czas się tak nazywał się Okonek. To po prostu była jego historyczna nazwa.
Jezdnia z kocich łbów miała trzy pasy. Ten środkowy, na szerokość samochodu był z obrobionej kostki granitowej, w miarę gładki i z tego powodu kierowcy starali się jechać środkiem. Boczne pasy były z polnego, nieregularnego kamienia i jazda w takich warunkach była udręką. Choć od zawsze była ulicą tranzytową (trasa w kierunku Piły i Poznania), ruch był niewielki. Z pewnością niewiele większy niż ten utrwalony na zdjęciu archiwalnym. To tędy we wtorki i piątki na targowisko na pl. Winnicznym podążały chłopskie furmanki. W tamtym czasie zdecydowana ich większość miała drewniane, szprychowe koła osadzone na stalowych obręczach. Dzień targowy kojarzył się więc z turkotem po bruku konnych wozów. Od 1956 roku początkowo co godzinę przejeżdżała tędy „jedynka” z przystankiem przy poczcie, której trasa kończyła się przy dworcu kolejowym. Za wiadukt nie było po co jechać. W tamtym czasie, oprócz sowieckiej bazy paliw, POM i składnicy KPPD, rozciągały się jedynie pola. W dali widać było rząd domków na Raciborkach.
Latem - od zawsze - ulicę ocieniały egzotyczne, przynajmniej na naszej szerokości geograficznej, drzewa zwane - nie wiedzieć dlaczego - turecką leszczyną. Połowa z nich ze względu na zanieczyszczone powietrze, a także bezrozumnie prowadzoną wycinkę konarów i gałęzi, choruje. Część drzew po prostu już uschła choćby z powodu notorycznie prowadzonych wykopów pod sieć podziemną. Na zdjęciu archiwalnym, po prawej stronie drzew jeszcze nie ma, zaś te po lewej stronie rosną wprawdzie przy krawężniku, ale już na jezdni. Dostojnie i świeżo prezentuje się za to piętrowy półokrąglak z trójkątnymi wykuszami i dalej dwupiętrowa kamienica z rzędem sklepów. Najnowsze i zarazem ostatnie domy, jakie zbudowano przy tej ulicy pochodzą jeszcze z końca lat 20. Kocie łby przy ul. 28 Lutego przykryto warstwą asfaltu w latach 60. W 2006 roku ulica, za fundusze unijne i te pochodzące z budżetu powiatu, została przebudowana w tak znacznym stopniu, że dzisiaj nawet układ jezdni i chodników w niczym już nie przypominają tych sprzed lat. (jg)