Krótka historia elektryczności

Eksperymenty, których działanie polegało głównie na naładowywaniu statycznym ciał i obserwacji ich magnetyzowania oraz elektryzacji, na miały na celu poznanie zasady działania energii elektrycznej. Pracował nad nimi William Gilbert, który nawiązując do greckiej nazwy bursztynu, określił całą naukę mianem elektryczności. Miało to miejsce około 1600 roku, zaś niecałe 150 lat później wynaleziono to, co dziś określamy mianem prądu elektrycznego. Następne odkrycia potoczyły się wręcz błyskawicznie: w 1752 roku Benjamin Franklin wynalazł piorunochron, Michael Farady opracował podstawy elektromagnetyzmu, a Alessandro Volta wynalazł pierwsze ogniwa elektryczne, które umożliwiły powstanie baterii. XIX wiek to szczyt rozwoju elektrotechniki, bowiem przewijają się tu takie nazwiska jak Samuela Morse"a, Thomasa Edisona, Antonia Meucciego oraz Nikoli Tesli. W Niemczech w 1966 roku Werner von Simens stworzył stałą prądownicę, a w 1880 roku opracował pierwszy na świecie tramwaj elektryczny.

Do naszego kraju energia elektryczna dotarła dopiero pod koniec XIX wieku i była głównie wykorzystywana w wielkich fabrykach do oświetlania wewnętrznych pomieszczeń. Działo się to za sprawą generatorów napędzanych parą, niewielkimi elektrowniami wodnymi oraz nieco później, stosunkowo małym silnikom diesla. Z czasem rozpoczęto budowanie miejskich elektrowni, które w pierwszej kolejności były wykorzystywane do oświetlania ulic, ważnych domów, a z czasem do transportu publicznego i innych rzeczy. Pierwsza elektrownia powstała w 1900 roku w Radomiu, zaś dwa lata później wybudowano drugą na warszawskim Powiślu. Do 1918 roku istniało ponad 280 elektrowni, przy czym lwia część przynależała wyłącznie do sfery przemysłowej. W okresie dwudziestolecia międzywojennego, ze względu na ciężkie warunki gospodarczo-polityczne, rozwój elektryczności można określić jako umiarkowany (niemniej w 1938 roku istniało ponad 3000 czynnych elektrowni na terenie naszego kraju). Druga wojna światowa szczególnie dotknęła branżę energetyczną, trzeba było odbudowywać i ponownie uruchamiać wiele z nich. W latach 50-tych i 60-tych nastąpiła gwałtowna elektryfikacja kraju, doprowadzono energię elektryczna do wielu wsi i miejskich osiedli, niemniej zostało to później częściowo zahamowane. W latach 1980-1990 wybudowano obecnie największą elektrownię w Polsce w Bełchatowie, w Połańcu i Żarnowcu. Po zmianie systemu na początku lat 90-tych oraz niewielkim ożywieniu gospodarczym zaczęła wzrastać moc produkcyjna, dzięki czemu powstały pierwsze rezerwy energii elektrycznej.

Kraje rozwinięte dążą przede wszystkim do zmniejszenia ilości zużywanego prądu poprzez modernizacje elektrowni oraz zmniejszenia ilości wydzielanego zanieczyszczenia, jakie powstaje podczas produkcji prądu. W Polsce systematycznie powraca temat wybudowania nowych elektrowni oraz zamknięciu starych, nierentownych i przede wszystkim wysoce szkodliwych dla środowiska naturalnego. Toczą się dyskusje na temat budowy elektrowni jądrowej, jednak póki co nie ma jednoznacznych deklaracji ze strony rządzących, jak ma dalej wyglądać krajowa energetyka.  Wiele przedsiębiorstw prowadzi szkolne programy edukacyjne mające na celu zwiększenie świadomości młodych Polaków na temat powstawania prądu i sposobu jego rozsądnego użytkowania. Takie oszczędzanie energii jest niezwykle ważne, dlatego wiele instytucji, zarówno prywatnych, jak i rządowych, prowadzi w mediach szeroko zakrojone kampanie na temat sposobów oszczędzania energii w prywatnych gospodarstwach i mieszkaniach. Jednocześnie w naszym kraju zaczyna powstawać coraz więcej proekologicznych elektrowni, które wykorzystują naturalne źródła odnawialnej energii, jak na przykład wiatr, promienie słoneczne oraz ruchy wody (na przykład RWE Polska umieściła na swoich budynkach specjalne panele woltaiczne do uzyskiwania tak zwanej zielonej energii). Obecnie naukowcy z całego świata pracują nad tym, aby wynaleźć jak najtańszą metodę pozyskiwania energii elektrycznej przy jednoczesnym zwiększeniu wydajności istniejących urządzeń oraz maszyn i zminimalizowaniu skutków ubocznych w postaci zanieczyszczeń powietrza.

(ogłoszenie)