Zabytki w kolejce do rejestru – dworzec PKP pierwszy

Jedenaście wiekowych szczecineckich budowli czeka na wpis do rejestru zabytków. Miejski Konserwator Zabytków Paweł Połom powiedział nam, że wystąpił już do szefowej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie Ewy Staneckiej z pierwszymi wnioskami w tym zakresie.

    Na poniedziałkowej (25.03) sesji Rada Miasta przyjęła Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Szczecinek na lata 2013-2016. W dokumencie opracowanym przez kustosz Muzeum Regionalnego Jadwigę Kowalczyk – Kontowską znajduje się aktualny wykaz szczecineckich zabytków wpisanych do rejestru. Przypomnijmy: To średniowieczny układ urbanistyczny ograniczony ulicami Jana Pawła II, kard. St. Wyszyńskiego, Powstańców Wielkopolskich, Ordona, Junacką i Podwale, Park Miejski, wieża św. Mikołaja, Zamek Książąt Pomorskich, kościół orawosławny przy ul. Szkolnej, spichlerz przy ul. Zamkowej, spichlerz przy ul. Junackiej, dwór wraz z parkiem na Bugnie, budynek Szkoły Muzycznej, budynek Muzeum Regionalnego, wieża ciśnień przy ul. Wodociągowej oraz kościół p.w. Narodzenia NMP.

    Miasto planuje wpisać do rejestru zabytków kolejne budowle - łącznie jedenaście. Na liście znajdą się następujące obiekty: dawny żydowski dom przedpogrzebowy - obecnie kapilica ewangelicko-augsburskia przy ul. Szafera, schron bojowy przy ul. Kościuszki, ratusz, budynek dworca PKP wraz z zachowanymi elementami wyposażenia wnętrza i malarstwem ściennym, gmach Sądu Rejonowego, wieża Bismarcka, wieża strażacka przy ul. Strażackiej, dawna zbrojownia przy ul. Kościuszki, poczta przy ul. Boh. Warszawy, poczta przy pl. Zesłańców Sybiru, oraz gmach Szkoły Podstawowej nr 1. W programie scharakteryzowano je, jako posiadające wysoką wartość konserwatorską. 

    - Zamierzamy objąć je ochroną prawną poprzez wpisanie do rejestru zabytków – mówi „Tematowi” Jadwiga Kowalczyk-Kontowska. – Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmie Miejski Konserwator Zabytków, który przygotuje stosowne wnioski wraz z pełną dokumentacją do Zachodniopomorskiego Konserwatora Zabytków. 

    Pani kustosz zastrzegła jednocześnie, że proces ujmowania zabytków w rejestrze wymaga czasu. – Oprócz przygotowania wniosku trzeba też powiadomić o takich zamiarach użytkowników czy właścicieli danego obiektu. Później czekać na ich akceptację. Proces wydłuża się, gdy są jakieś odwołania. Oczywiście, nie dotyczy to każdego obiektu, ale na przykład w przypadku ujęcia w rejestrze zabytków wieży wodociągowej, ten proces trwał kilka lat. Powód? Ówczesny właściciel nieustannie się od tej decyzji odwoływał.     

    - Moim zdaniem w pierwszej kolejności do zabytków powinien być wpisany budynek dworca kolejowego, budynek Sądu Rejonowego, obie poczty, Szkoła Podstawowa nr 1 – kontynuuje nasza rozmówczyni. – Powinniśmy też przyjrzeć się bacznie naszym pięknym kamienicom pochodzącym z końca XIX wieku. Wśród nich mamy kilka perełek w pełni zasługujących na objęcie ich ochroną konserwatorską. Pomijając pojedyncze obiekty też dobrze byłoby wpisywać i zajmować się całymi ciągami ulic, które mają określoną zabudowę. Z czasem prowadzone są wyburzenia, powstają luki, a później w ich miejsce buduje się jakieś hybrydy. Jaskrawym przykładem takiego działania jest Galeria „Hosso”. Tego typu sytuacje nie powinny się więcej powtórzyć. 

    O szczegółowe kwestie w zakresie ujęcia w rejestrze zabytków kolejnych szczecineckich budowli zapytaliśmy Miejskiego Konserwatora Zabytków Pawła Połoma.

    - Owszem, działamy i planujemy kolejne, konkretne działania. Trzeba jednak pamiętać, że rejestr zabytków to jest pewne narzędzie dla konserwatora, a nie jakieś mechaniczne poszerzanie tego rejestru – tłumaczy P. Połom. – Gdy na przykład jakiś obiekt jest zagrożony, konserwator powinien natychmiast reagować. Dlaczego? Takie działanie wzmacnia jego pozycję. Potwierdzam, przygotowaliśmy już dokumentację na część wymienionych obiektów. Poszedł już wniosek na dworzec kolejowy. Poszedł też wniosek o wpisanie do rejestru gmachu Sądu Rejonowego przy ul. Bohaterów Warszawy, kaplicy augsbursko – ewangelickiej przy ul. Szafera, budynku dużej poczty oraz Szkoły Podstawowej nr 1. To budynek w pełni zasługujący, by ująć go w rejestrze. Łącznie to 5 obiektów. To wszystko, co planujemy na ten rok.

    Miejski Konserwator Zabytków podkreślił również, że proces ujmowania w rejestrze zabytków jest niezwykle trudny. – Głównie dla Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – mówi P. Połom. - On musi uruchomić całą procedurę, zarówno administracyjną jak i prawną, łącznie z wpisami do akt własnościowo – notarialnych. (sw)