Opieka nad rodzicami a spadek

Od pokoleń powtarzany jest schemat, że starsi rodzice znajdują się pod opieką dzieci - który nierzadko wiąże się z konfliktem o podział pozostawionego spadku. Nieporozumienia powstają często przez błędne przekonanie, że opieka nad rodzicami oznacza prawo do wyższego spadku, lub samodzielnego dziedziczenia całego majątku. Sprawdź, jaka jest zależność między opieką nad rodzicami a spadkiem.

Spadek po zmarłym dziedziczy się w oparciu o ustawę lub pozostawiony testament. Jeśli chodzi o dziedziczenie ustawowe, to odbywa się ono na podstawie przepisów, które nie podlegają żadnym modyfikacjom, a prawo spadkowe nie przewiduje w takiej sytuacji żadnych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na wysokość otrzymanego udziału, a także nie rozstrzyga sprawiedliwości z punktu widzenia stosunków społecznych. Żadne z przepisów prawa nie zapewnią osobie dziedziczącej większego udziału w spadku, w zamian za opiekę nad rodzicami. Udział osoby sprawującej opiekę, w ewentualnym spadku, będzie taki sam jak pozostałych spadkobierców - nawet w przypadku braku kontaktu. 

Dzieje się tak, ponieważ przepisy prawa nie powinny zagłębiać się w osobiste relacje między spadkobiercą, a spadkodawcą. Istnieje jednak rozwiązanie, które daje możliwość modyfikowania podziałem majątku, a mianowicie sporządzenie testamentu - jednak o tym może zdecydować tylko i wyłącznie spadkodawca. 

Kiedy spadkodawca chce samodzielnie zdecydować o poszczególnych udziałach, przypadających dla spadkobierców, musi sporządzić testament. Wówczas, w jego treści może przyznać większą część spadku osobie, która zapewniła mu opiekę. Koszty opieki nad rodzicami to osobna kwestia, która jest możliwa do podniesienia dopiero w postępowaniu o dział spadku, lub po wszczęciu osobnego postępowania o zapłatę. 

W czasie trwania postępowania spadkowego wykazywanie ewentualnych, poniesionych kosztów nie będzie miało żadnego znaczenia dla sprawy. Jeżeli zainteresowana osoba uzna, że ponosiła koszty opieki, i będzie w stanie wykazać dowody potwierdzające taką sytuację, to zostaną one uwzględnione. Tego rozwiązania nie należy jednak mylić z udziałem w spadku, ponieważ są to dwie odrębne kwestie. 

Sąd Najwyższy uwzględnia możliwość domagania się zwrotu wydatków - koniecznych do leczenia i utrzymania spadkodawców, jakimi są rodzice. Ponadto, możliwe jest także uzyskanie pieniędzy za sprawowanie faktycznej opieki. Wnioskodawca może dochodzić zwrotu od swojego rodzeństwa - jednak możliwe jest to dopiero w odrębnym postępowaniu. Rozwiązanie takie jest możliwe dzięki obowiązku alimentacyjnemu, który uwzględnia nie tylko świadczenia finansowe, ale również sprawowanie opieki - i obciąża wszystkie dzieci w równym stopniu. Osoba składająca wniosek może dochodzić od rodzeństwa roszczeń z tytułu sprawowania faktycznej opieki - w tym celu powinna wnieść do sądu pozew o zapłatę. Pozew taki rozpatrywany jest w osobnym postępowaniu na podstawie art. 140 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Niezbędnych informacji prawnych do przygotowania publikacji dostarczyła kancelaria adwokacka – adwokat Chojaczyk - https://adwokat-chojaczyk.pl/oferta/sprawy-spadkowe