Reklama

Tomasz Wilicki: Kiedy można ogłosić upadłość firmy?

Temat Szczecinecki

07/09/2011 10:27

    Obecnie wskutek złej koniunktury gospodarczej, rosnących odsetek wiele osób prowadzących działalność gospodarczych (jednoosobowo lub w formie spółek prawa handlowego) nie potrafi sobie poradzić w takiej sytuacji i zaprzestaje płacenia swoich wymagalnych zobowiązań tj. rat kredytowych, podatków, składek zus itp. Co w takiej sytuacji powinien uczynić taki dłużnik? Najgorszym rozwiązaniem jest czekanie na windykację tych należności i komornika, który powoli odbierze cały majątek. Najlepszym i jedynym racjonalnym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest złożenie przez dłużnika wniosku do sądu upadłościowego o ogłoszenie upadłości. Ustawą która reguluje postępowanie w takich przypadkach jest prawo upadłościowe i naprawcze. Głównym celem tego postępowania jest zaspokojenie w jak najwyższym stopniu roszczeń wszystkich wierzycieli, a nawet w wyjątkowych okolicznościach zachowanie dotychczasowego przedsiębiorstwa dłużnika. Postępowanie upadłościowe może być wszczęte tylko na wniosek: dłużnika lub wierzyciela. Należy pamiętać, iż osoby prowadzące gospodarstwo rolne nie mogą ogłosić upadłości.
    Ustawa formułuje katalog podmiotów, których nie można ogłosić upadłości, są to m.in. Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego m. in. gminy i powiaty. Można żądać ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, która prowadzi lub prowadziła działalność gospodarczą, nawet po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Jedynym warunkiem jest, aby od dnia wykreślenia takiej osoby z właściwego rejestru (np. ewidencji działalności gospodarczej) nie upłynął rok. Wyjątkowo można ogłosić upadłość nawet osoby fizycznej, która faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, jednak nie dopełniła obowiązku jej zarejestrowania we właściwym rejestrze. Ustawa reguluje postępowanie upadłościowe dłużnika na wypadek jego śmierci. W razie śmierci przedsiębiorcy można bowiem ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci. W takim przypadku wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć również wierzyciel, a także spadkobierca, małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku (bo np. odrzucili spadek).
     Jakie są podstawy ogłoszenia upadłości?
    Podstawową przesłanką ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność. Dłużnika uważa się za niewypłacalnego wtedy gdy:
nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych,
jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas gdy na bieżąco wykonuje swoje zobowiązania (osoba prawna i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej).
Czy sąd zawsze uwzględnia wniosek o ogłoszenie upadłości?
Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości gdy:
Opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika (chyba że niewykonanie zobowiązań ma charakter trwały albo gdy oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli)
Majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania,
W razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
Sąd może ogłosić upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika albo z możliwością zawarcia układu (gdy w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu).
    Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest nie tylko prawem, ale także obowiązkiem dłużnika. Zgodnie bowiem z ww. ustawą dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, ww. obowiązek spoczywa na każdym, kto ma prawo go reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami (zarząd lub prokurent). W przypadku nie uczynienia zadość temu obowiązkowi ww. osoby ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie wyżej określonym.
Tomasz Wilicki
radca prawny