Świąteczne galette z porem i jabłkiem

Lubię pytać ludzi, co takiego stawiają na wigilijnych stołach w swoich domach. Prawie zawsze słyszę o barszczu z uszkami, bardzo często wspominany jest bigos, każdy ma jakiś rodzinny –  przekazywany z pokolenia na pokolenie – przepis na karpia. Ale im dłużej drążę, tym więcej pojawia się wzmianek o świątecznych potrawach, których próżno szukać u innych rodzin. Ludzie coraz więcej podróżują, inspirują się, a to często przekłada się na to, co wrzucają do garnków. To, z którego regionu Polski pochodzą, też nie jest bez znaczenia. 

Podczas moich rozmów usłyszałam więc o stawianiu na stole wigilijnym deski serów w towarzystwie suszonych owoców, pikantnych konfitur i rozmaitych krakersów. Moja rozmówczyni miała słabość do kuchni francuskiej. W jednym z domów, pośród tradycyjnych deserów można znaleźć kutię, o której inni słyszeli, ale nie mieli jeszcze okazji spróbować. Ja również mam danie, które już od wielu lat pojawia się na świątecznym stole – wytrawna tarta warzywno-serowa. Nadzienie zmienia się co roku – czasami jest to dynia i słodka odmiana sera gorgonzola, bywały też brokuły i słona feta. Tym razem będą to pory i ostry ser pleśniowy. A żeby ułatwić proces przygotowania (co zawsze jest na wagę złota podczas intensywnych przygotowań przedświątecznych), w tym roku, zamiast wyklejać formę do tarty ciastem, rzucę surowy placek prosto na blachę i upiekę z nadzieniem jako rustykalną tartę zwaną galette.

Kawałek takiej tarty można podać do klarownego barszczu, zamiast pasztecika. Będzie też smacznym uzupełnieniem zupy grzybowej, jeżeli mamy zamiar taką ugotować. Może też stanowić osobne danie dla biesiadników, którzy nie jedzą mięsa. Warto wówczas podać do niej sos żurawinowy, który uczyni danie wykwintniejszym i który później będziemy mogli również podać do pieczystego. Przepis na prosty sos z żurawiny na bazie czerwonego wina znajdą Państwo we wtorkowym wydaniu Tematu Szczecineckiego. Wesołych Świąt!

Świąteczne galette z porem i jabłkiem

Ciasto:

1 szklanka mąki pszennej

¼ szklanki mąki żytniej

½ łyżeczki soli

¼ łyżeczki startej gałki muszkatołowej

1 łyżeczka cukru

120 g zimnego masła

2 łyżki pokruszonego sera pleśniowego

2 -3 łyżki lodowatej wody

Nadzienie:

2 pory (tylko białe części)

1 łyżeczka masła

gałązka rozmarynu (lub tymianku)

½  małego słodkiego jabłka

3 łyżki świeżo startego parmezanu

sól i świeżo zmielony pieprz, do smaku

1 łyżka posiekanej świeżej natki pietruszki

1 jajo (polecam z wolnego chowu)

Mąki i sól przesiewamy do dużej misy. Dodajemy gałkę muszkatołową, cukier, pokrojone w kostkę masło, pokruszony ser i rozcieramy wszystko palcami, aż utworzą się grudki wielkości dużych okruchów. Dodajemy tyle wody, aż składniki się połączą, a po ugnieceniu ciasto stanie się gładkie i nie będzie suche. Z ciasta formujemy kulę, zawijamy w folię spożywczą i wkładamy do lodówki na min. 1 godzinę.

Piekarnik nagrzewamy do 180 °C. Przygotowujemy nadzienie. Pory obieramy z wierzchnich liści, dokładnie płuczemy i kroimy w talarki. Przekładamy je do rondla i wlewamy tyle wody, aby jedynie przykryć warzywa. Dodajemy masło, szczyptę soli, gałązkę rozmarynu i doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy, aż płyn wyparuje. Usuwamy rozmaryn, doprawiamy pory solą i pieprzem i dodajemy łyżkę parmezanu. Jabłko obieramy, usuwamy z niego gniazdo nasienne i kroimy w cieniutkie plastry. Wyjmujemy ciasto z lodówki i rozwałkowujemy na placek o grubości ok. 0,5 cm. Przekładamy placek na blachę wyłożoną papierem do pieczenia.  Pokrywamy środek ciasta 2 łyżkami tartego parmezanu, pozostawiając brzegi (ok. 2 cm) bez nadzienia. Na serze rozkładamy jabłko, a następnie pokrywamy całość porami. Zawijamy brzegi ciasta, zakrywając część nadzienia, ale pozostawiając środek odkryty. Miejsca, gdzie ciasto nachodzi na siebie zlepiamy dodatkowo palcami. Smarujemy ciasto roztrzepanym jajem i wstawiamy do piekarnika na 30 minut. Do tego czasu ciasto powinno się upiec i zarumienić. Jeśli zauważymy, że tarta zaczyna się przypalać, przykrywamy ją kawałkiem folii aluminiowej. Podajemy posypane natką pietruszki. 

Dodatkowy przepis na prosty sos z żurawiny na bazie czerwonego wina znajdą Państwo we wtorkowym wydaniu Tematu Szczecineckiego