Stary Szczecinek: Przystań

To już ostatnie dni starej przystani. Odchodzi w niebyt, podobnie jak dawne żeglarskie zwyczaje, których początki sięgają 1963 roku. To właśnie wtedy od szczytu licowanego czerwoną cegłą budynku stanął drewniany hangar z wielkim napisem na bocznej ścianie: Navigare necesse est. W tamtych latach nie trzeba było młodych ludzi namawiać do żeglarstwa. Chętnych było aż tylu, że brakowało dla nich łódek. W latach 80. hangar był już na tyle wyeksploatowany, że w jego miejsce postanowiono wybudować znacznie większy tym razem na palach żelbetowych. Nowa konstrukcja wprawdzie dzielnie oparła się niszczycielskim wiatrom i czasowi, ale nie można już tego powiedzieć ani o pomostach, ani o wiekowej budowli z czerwonej cegły, w której mieszczą się biura, świetlica, szatnie i mały hotelik. Lada dzień przystań zamieni się w plac budowy. To już ostatni moment na zdjęcie. To co powstanie, będzie znacznie odbiegać od dzisiejszego wyglądu. Przede wszystkim nową formę architektoniczną przybiorą hangary. Ich głównym, widocznym już z daleka, akcentem (marynistycznym) będą zainstalowane na dachu maszty. Oprócz tego pojawi się trzykondygnacyjny, ażurowej konstrukcji, łącznik z tarasem widokowym. Mocno zmieni się również dotychczasowa funkcja całego kompleksu. To właśnie tutaj wiosną przyszłego roku swoje podwoje otworzy Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej Ponadregionalnego Ośrodka Rewitalizacji Jezior. Nazwa dość przydługa, ale jak zapewnia Starostwo Powiatowe, znajdzie się tam również miejsce i dla wodniaków. Tymczasem stara przystań odchodzi w przeszłość. Na przykładzie archiwalnej pocztówki pochodzącej sprzed (dokładnie) 114 lat, widać, że losy tego skrawka dawnej wyspy kształtowały się rozmaicie. Zachodnie skrzydło Zamku Książąt Pomorskich, bo właśnie w tym miejscu znajduje się dzisiejsza stanica, od początku swego istnienia pełniło funkcję gospodarczą. Od strony zachodniej, zamek miał jedynie wysoki, kamienny mur kurtynowy. Mur łączył skrzydło południowe (tzw. Dom Rycerski) ze skrzydłem północnym (bramnym). Od strony dziedzińca najprawdopodobniej przylegały do niego co najwyżej niewielkie obiekty gospodarcze. Istniejący do dzisiaj piętrowy, licowany czerwoną cegłą budynek, prawdopodobnie powstał w drugiej połowie XIX wieku - w jego murach mieściła się farbiarnia. Co ważne budynku nie ma jeszcze na planie Belardiego z 1844 roku, za to już jest na pochodzącym z lat 1891-1903 planie miasta. Sądząc z archiwalnej pocztówki, w 1900 roku prosperował w tym miejscu zakład przemysłowy. Po lewej stronie doskonale widać skrzydło północne. Jego architektura mocno odbiega od dzisiejszej. Wprawdzie jego ostania modernizacja została przeprowadzona kilka lat temu, ale generalna przebudowa ze zmianą dachu i elewacji, nastąpiła w latach 1936-1937. Przy okazji pocztówka dokumentuje również pierwotny wygląd parku. Wprawdzie początki szczecineckiego parku sięgają 1875 roku, ale dopiero po ostatnim obniżeniu jeziornych wód w 1892 roku, można było uzyskane tereny odpowiednio zagospodarować. W tamtym czasie park kończył się na ogrodzeniu, uwiecznionym na pocztówce po lewej stronie. Na zagospodarowanie obu brzegów Niezdobnej i powstanie Różanego Ogrodu, trzeba było jeszcze poczekać. (jg)