Sierpniowe święto

Dzień 15 sierpnia, znany powszechnie jako Święto Wojska Polskiego, kojarzy się najczęściej z kolejnym dniem wolnym od pracy - tworzącym długi weekend. Sierpniowe święto jest jednak znacznie głębiej wrośnięte w naszą tradycję. Od wieków w tym właśnie czasie obchodzone jest Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, zwane również Świętem Matki Boskiej Zielnej. Na czym polega wyjątkowość tego starej dorocznej tradycji?

Geneza kościelna i przedchrześcijańska

Święto Wniebowzięcia obchodzone jest w Kościele Katolickim na całym świecie od VII wieku. W Polsce zostało wprowadzone wraz z przyjęciem chrześcijaństwa w połowie wieku X. Wiąże się ono z wiarą chrześcijan, którzy żywią nadzieję, iż Matka Boska nie umarła śmiercią naturalną, lecz została wzięta do nieba. Przyswojony kult maryjny świetnie więc wpisał się w rozpowszechnioną na terenach Europy Środkowej obrzędowość ludową. Uroczystości wieńczące zbiory, których korzenie sięgały tradycji starorzymskiej, celtyckiej i bliskowschodniej, nagle nabrały nowego znaczenia.

„Na Wniebowzięcie pokończone żęcie”

Starsze osoby wspominają, że 15 sierpnia był dniem święcenia wszelkich płodów ziemi. Tradycja święcenia w tym dniu zbóż, owoców, ziół miała zapewnić szereg doczesnych łask, takich jak zdrowie, powodzenie, bezpieczeństwo w podróży, ochronę przed nieprzyjaciółmi bądź przeciwnościami losu. Jeszcze dziś niektórzy pamiętają, że przyniesione z kościoła rośliny i owoce nabierały szczególnej mocy. Nie wolno ich było zatem przechowywać byle gdzie: zioła najczęściej umieszczano pod sufitem, w pobliżu okna czy za jakimś obrazkiem religijnym. Wierzono, że chronią domostwo przed burzą. Praktykowano też wykruszenie ziarna z poświęconych kłosów, które mieszano z ziarnem przeznaczonym na siew. Miało to zapewnić lepsze plony na przyszły rok.

W stronę Jasnej Góry
   
Na 15 sierpnia przypadają główne uroczystości maryjne obchodzone w klasztorze zakonu paulinów na Jasnej Górze. Już od przeszło kilkuset lat w tym czasie z różnych stron Polski w kierunku Częstochowy wyruszają piesze pielgrzymki. Także ze Szczecinka. Jeszcze nie tak dawno szczecinecka grupa, nazywana przez pielgrzymów czerwoną „czwóreczką”, liczyła blisko 200 osób. W tym roku, podobnie do lat ubiegłych z naszego miasta, nie wyruszyła odrębna grupa. Pątnicy ze Szczecinka dołączyli 29 lipca do pielgrzymów, którzy pod przewodnictwem ks. Jerzego Dalaka, proboszcza Parafii w Parsęcku wędrowali z Miastka. Ze Szczecinka łącznie do tej niezwykłej wędrówki przyłączyło się 10 osób. Nie było tak jak niegdyś, tłumnego i głośnego przejścia przez miasto. Nie było też wielu gapiów i machających pielgrzymom na pożegnanie mieszkańców.

Znikające święto?

Czy Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, związane z piękną tradycją święcenia plonów ziemi i pielgrzymowaniem w kierunku Jasnej Góry, skazane jest na powolne zapadanie w niepamięć? Dotykająca wszystkiego komercjalizacja stanowi sito selekcjonujące postawy wobec świąt: te święta, o których będzie głośniej w mediach i których tzw. zewnętrze oznaki dadzą się sprzedać, przetrwają. W przypadku sierpniowego święta, już teraz daje się zauważyć pewien fakt: obecnie więcej (nie tylko młodych) osób wie, jakie zwyczaje wiążą się z Walentynkami czy Halloween niż z właśnie z tradycją Wniebowzięcia. (sz)

foto: fllmpolski.pl