Radny do marszałka, marszałek do radnego

       W końcu ubiegłego roku, radny wojewódzki Jerzy Dudź złożył na ręce marszałka J. Krawczuka interpelację w sprawie zanieczyszczenia powietrza w Szczecinku. 5 lutego nadeszła od marszałka odpowiedź, którą przytaczamy we fragmentach:  W odpowiedzi na pana interpelację z dnia 22 grudnia 2009 r. dotyczącą zakładów grupy Kronospan pragnę poinformować, że po ponownej analizie materiałów dot. zakładów KRONOSPAN wprowadzających substancje do powietrza z instalacji zlokalizowanych na terenie przy ul. Waryńskiego 1 w Szczecinku w dalszym ciągu, na dzień dzisiejszy, nie znaleziono podstaw do zobowiązania tych zakładów do sporządzenia i przedłożenia przeglądów ekologicznych ponieważ: Zakłady posiadają uregulowany stan prawny na wprowadzenie gazów i pyłów do powietrza. Dopiero ostatnia kontrola Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Szczecinie Delegatura w Koszalinie wykazała emisję amoniaku nie ujętego w wydanych decyzjach. Zakład został zobowiązany przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Szczecinie do uregulowania stanu formalnoprawnego w tym zakresie. Zakłady prowadzą pomiary z wyznaczonych emitorów i przedkładają wyniki pomiarów emisji substancji wprowadzanych do powietrza właściwym organom. Jak wynika z przedkładanych pomiarów z ostatnich 5 lat nie wystąpiły żadne przekroczenia substancji wprowadzanych do powietrza. Dokumentacja do programu ochrony powietrza dla strefy powiatu szczecineckiego, w którym został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu  w powietrzu nie wskazała zakładów Kronospan, jakoby te zakłady miały wpływ na zaistniałą sytuację przekroczenia poziomu.
  Ponadto marszałek twierdzi, że ocena oddziaływania i funkcjonowania Kronospanu powinna być przeprowadzona przez burmistrza Szczecinka przy toczącym się obecnie postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko przy planowanej budowie instalacji do wytwarzania energii elektrycznej i technologicznej o nominalnej mocy cieplnej 60 MW, zasilanej biomasą. Burmistrz po przeprowadzeniu postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, będzie wydawał decyzję środowiskową dla tego przedsięwzięcia.
   Na wczorajszym posiedzeniu sejmiku radny Dudź wystąpił z kolejną interpelacją, której tekst przytaczamy poniżej:
     Nie ukrywam, że odpowiedz p. Marszałka głęboko mnie rozczarowała. Wynika z niej bowiem, iż w jego ocenie zakłady Kronospan przestrzegają wszystkich wydanych zezwoleń, a przeprowadzona na przełomie września i października 2009 kontrola nie wykazała żadnych uchybień i wobec tego nie ma podstaw do przeprowadzenia przeglądu ekologicznego, bo zakłady – to już w domyśle – nie są groźne dla środowiska.
     Wszyscy mieszkańcy Szczecinka wiedzą, że sytuacja ekologiczna miasta jest zła. Lokalizacja zakładów na terenie miasta, które położone jest w niecce jeziornej (niekorzystne warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń) z tak potężną emisją już sama w sobie jest bardzo uciążliwa. Jeśli do tego nakłada się ignorowanie przepisów ochrony środowiska i niezrozumiałą tolerancję organów nadzoru, problem urasta do najważniejszych i najbardziej uciążliwych w życiu lokalnej społeczności.
Przypomnę tylko najważniejsze zarzuty pod adresem choćby Spółki Kronospan, o których przecież p. Marszałek wiedzieć powinien:
1. Kronospan w 2008 r. wyemitował do atmosfery ogromne ilości pyłu zawieszonego PM 10, nośnika m.in. zabójczego benozo(a)pirenu w ilości aż 2811 ton. Bardzo negatywnie  oddziaływuje to na niewielki stosunkowo obszar naszego Miasta liczący zaledwie 48,63 km?. Dla porównania z powiatu polickiego o powierzchni 665,26 km?  gdzie znajdują się Zakłady Chemiczne Police, odprowadzanych jest do powietrza 5385 ton zanieczyszczeń. Można być niemal pewnym, że emisja pyłu zawieszonego PM 10 w 2009 będzie jeszcze wyższa.
2. Ogromna hałda odpadów poprodukcyjnych  na terenie zakładów Kronospan ponad wszelką wątpliwość zawiera szkodliwe substancje i jest tykającą bombą ekologiczną. Kronospan urągając prawu i stanowisku WIOŚ w Szczecinie wywozi nielegalnie hałdę do Zespołu Elektrowni Adamów Pątnów Konin S.A. aby ją tam spalić. (Źródło: WIOŚ Szczecin s. 3-4)
3. Wcześniej, także niezgodnie z prawem, Kronospan zaczął wywozić odpady poprodukcyjne zgromadzone na hałdzie w inne miejsce, także na swoim terenie, oddalone od obecnego o kilkaset metrów co udowodniła kontrola przeprowadzona m.in. przez pracowników Urzędu Miasta Szczecinka.( Źródło: pismo Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Szczecinie  do Pana Władysława Husejko Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 31.12.2009 L.dz. DI.OD.0934-13/2-15/2009; oraz  pismo Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Szczecinie  do Pana Krzysztofa Lisa Starosty Powiatu Szczecineckiego z dnia 11.01.2010 
4.  Z powodu zalegania na hałdzie tysięcy ton odpadów poprodukcyjnych bezpośrednio na niezabezpieczonym gruncie, do wód gruntowych przedostały się szkodliwe związki. Badanie gruntu w pobliżu hałdy wykazało wzrost zawartości m.in. formaldehydu i jonu amonowego. Woda ze studni nr 1, 2, 3, zlokalizowanych na terenie zakładów jest skażona i nie nadaje się do spożycia przez ludzi. Istnieje niebezpieczeństwo, że szkodliwe związki przedostaną się do głównego zbiornika wód podziemnych, z których czerpana jest woda pitna dla Szczecinka.
5. W świetle dokumentów, gospodarka odpadami w spółkach Kronospan jest co najmniej nieprawidłowa, co przy tej wielkości zakładu jest poważnym zagrożeniem. 
       Stan środowiska w Szczecinku ulega stałemu pogorszeniu. Nieoficjalne jeszcze – ale wiarygodne - wyniki średniego stężenia benzo(a)pirenu w Szczecinku w 2009r. wykazują jego drastyczny, niemal dwukrotny wzrost wynoszący 8,2 ng/m3. Przypomnę, że od kiedy rozpoczęto jego pomiary, średnie stężenie B(a)P w Szczecinku stale rośnie: 2007 – 3,8ng/m3 ;  2008 – 4,8 ng/m3. Zdaję sobie sprawę, że należy poprawić sytuację jeśli chodzi o sposób ogrzewania mieszkań. Lecz do dzisiaj nie mamy rzetelnego wyjaśnienia dlaczego kolor emitowanych przez spółki Kronospan gazów jest bardzo często ciemny (czasami czarny). Taka sytuacja trwała np. przez kilka tygodni w stycznia br., w okresie bardzo niskich temperatur. Cały ten „dym” był zawieszony nad naszym miastem. Podobnie rzecz się ma z przenikliwym dokuczliwym smrodem odczuwalnym w znacznej części miasta.
       Nie tylko benzo(a)piren stanowi problem dla jakości powietrza w Szczecinku. Wysokie jest także stężenie pyłu PM10 i z udzielonych mi przez WIOŚ w Szczecinie informacji wynika, że także i to zanieczyszczenie przekroczy dopuszczalne normy w roku 2009. Wiem także, że na jego ilość ma duży wpływ emisja amoniaku, emisja tlenków azotu i dwutlenku siarki. Dla stężeń pyłu bardzo drobnego PM 2,5, który niedawno zaczął być mierzony, istotna jest także emisja węglowodorów (rozpuszczalników). Kronospan emituje też do atmosfery wiele związków chemicznych, które mimo, iż nie są uwzględnione w pozwoleniach, są wysoce szkodliwe dla życia i zdrowia mieszkańców.
       Szczecinek do 1945 r. nazywany był Perłą Pomorza Zachodniego i jeszcze do lat 80-tych ubiegłego wieku miał czyste środowisko, dziś jest to już niestety przeszłość.  W kontekście przedstawionych wyżej faktów dziwi więc dobre samopoczucie p. Marszałka  J. Krawczuka. Przez grzech zaniechania, tysiące, więcej dziesiątki tysięcy ludzi narażonych jest na przedwczesną utratę zdrowia a nawet śmierć. Z informacji uzyskanych z Ministerstwa  Zdrowia wiem, że w przypadku nowotworów złośliwych tkanki limfatycznej umieralność mieszkańców powiatu szczecineckiego w latach 2005-2007 „była statystycznie istotnie wyższa niż Polski ogółem  i mieszkańców województwa zachodniopomorskiego ogółem.”    Standaryzowany wskaźnik umieralności wynosił 2,44 co oznacza,  że ryzyko zgonu mieszkańców powiatu było prawie dwuipółkrotnie wyższe od przeciętnego dla Polski i województwa.  W ciągu ostatnich 3 lat swojego urzędowania p. Marszałek J. Krawczuk nie zrobił wiele aby tę trudną sytuację zmienić. Najwyższy już czas rozpocząć skuteczne działania gwarantujące poprawę sytuacji ekologicznej w Szczecinku i regionie.
(mzimu)