Marta piecze placek z karmelizowanymi jabłkami

Dobra śmietana, zwana potocznie kremówką, to prawdziwy skarb w kuchni. Jest gęsta, tłusta i najlepiej, żeby była jeszcze niehomogenizowana. Dodana do pomidorowego sosu sprawi, że ten smakowicie przylgnie do grubych, makaronowych wstążek. Polana bezpośrednio na jeszcze ciepłe owoce upieczone pod kruszonką wsiąknie w słodkie okruchy, aby połączyć się z owocowymi sokami i nieco złagodzić ich słodycz. Ubita na sztywno i podana jako dodatek do najprostszego ciasta czekoladowego uczyni zeń deser na miarę tych podawanych w restauracjach. Niestety często zdarza się, że powszechnie dostępna kremówka jest pasteryzowana, rzadka lub zawiera zagęszczacze. Po ubiciu szybko staje się wodnista, w smaku jest nijaka. Dlatego za każdym razem, gdy uda mi się kupić prawdziwą, wiejską, tłustą kremówkę lubię specjalnie na tę okazję upiec ciasto, którego śmietanka będzie dobrym uzupełnieniem. Ostatnio był to placek z jabłkami, które na wskroś przesiąknięte złocistym karmelem pięknie panoszyły się na wierzchu cienkiego, pachnącego cynamonem ciasta.
Po wyjęciu z foremki placek nie wygląda idealnie, a wszystko przez to, że tuż przed upieczeniem na dno blachy wylewa się warstwę karmelu, a następnie układa na niej plastry jabłka. Na samym końcu całość pokrywa się surowym ciastem. Dzięki temu podczas pieczenia owoce ulegają karmelizacji. Jednak po wyjęciu z piekarnika placek wykłada się na talerz do góry nogami. Niech więc nie zrazi nas to, że po ściągnięciu pergaminu mogą do niego przylgnąć kawałki owoców. Oderwijmy je i z powrotem połóżmy na cieście. Smakować i tak będzie wybornie.

Placek z  karmelizowanymi jabłkami

1 kwaśne jabłko (najlepiej Szara Reneta)
sok z ½ cytryny
120 g miękkiego masła
100 g drobnego brązowego cukru
120 g gęstego jogurtu greckiego
2 jaja (polecam z wolnego chowu)
100 ml pełnotłustego mleka
180 g mąki pszennej
½ łyżeczki proszku do pieczenia
¼ łyżeczki sody oczyszczonej
szczypta soli
½ łyżeczki mielonego cynamonu

Karmel:
100 g drobnego białego cukru
100 ml wody

Piekarnik nagrzewamy do 180 °C. Foremkę o wymiarach 33,5 cm x 19,5 cm (lub zbliżonych – ważne, aby była nieco większa, żeby ciasto nie wyszło zbyt grube) smarujemy masłem i wykładamy papierem do pieczenia. Postarajmy się ułożyć papier tak, aby pokrywał wszystkie boki – dzięki temu łatwiej będzie nam usunąć ciasto z foremki. Jabłko obieramy, przekrawamy na pół, usuwamy gniazdo nasienne, a następnie każdą z połówek kroimy w cienkie plastry i od razu przekładamy je do misy z zimną wodą i sokiem z cytryny.
Biały cukier wsypujemy na patelnię, dodajemy wodę i podgrzewamy, bez mieszania, aż cukier się rozpuści i zacznie lekko się rumienić. Jeśli chcemy, aby karmel miał intensywniejszy smak, podgrzewamy cukier do momentu, aż stanie się ciemnobrązowy. Zdejmujemy z ognia i przelewamy do foremki tak, aby całe dno było pokryte cienką warstwą karmelu. Następnie rozkładamy po całej powierzchni plastry jabłka.
Masło przekładamy do dużej misy, dodajemy brązowy cukier i ubijamy mikserem, aż składniki połączą się, a masa stanie się puszysta i jednolita. Powinno nam to zająć około 3 minuty. Następnie dodajemy jogurt i miksujemy przez kolejną minutę. Wbijamy po jednym jaju, miksując po każdym dodaniu. Wlewamy mleko i ponownie miksujemy do połączenia się składników. W mniejszym naczyniu mieszamy mąkę z proszkiem do pieczenia, sodą, solą i cynamonem, po czym przesiewamy wszystko bezpośrednio do misy z mokrymi składnikami. Mieszamy, ale już nie za pomocą miksera, lecz dużej łyżki i tylko do momentu, aż składniki połączą się. Przekładamy masę na jabłka, wyrównujemy wierzch łyżką i wstawiamy do piekarnika. Pieczemy przez ok. 30 minut lub do czasu, aż wetknięty w ciasto patyczek wyjdzie suchy. Jeśli zauważymy, że wierzch zaczyna się zbyt mocno przypiekać, a ciasto w środku jest jeszcze surowe – przykrywamy foremkę kawałkiem folii aluminiowej. Gdy ciasto jest już upieczone, wyjmujemy je z piekarnika i pozostawiamy jeszcze przez 5 minut w foremce. Następnie szybkim ruchem odwracamy blachę do góry nogami i przekładamy ciasto na kratkę lub deskę tak, aby owoce były na górze*. Najlepiej jest to zrobić gdy ciasto jest jeszcze ciepłe – łatwiej będzie nam ściągnąć z nich papier.

*Aby sprawnie wyjąć ciasto przyłóżmy deskę lub kratkę bezpośrednio do blachy i szybkim ruchem obróćmy foremkę do góry nogami. Pamiętajmy, aby założyć rękawice kuchenne - blacha będzie jeszcze gorąca.