Alimenty natychmiastowe – co się zmieniło od 2021 roku

Postępowania alimentacyjne z reguły trwają bardzo długo. Rozwiązaniem tego problemu ma być nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która przewiduje możliwość ubiegania się o alimenty natychmiastowe. Minimum formalności i przyspieszony tryb przyznawania mają przyczynić się do ułatwienia sprawowania opieki nad dzieckiem oraz zapobiec obniżeniu poziomu życia wynikającego z rozstania rodziców.

Nowelizacja prawa rodzinnego, jakie zmiany nastąpią?

Nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczy alimentów natychmiastowych oraz rodzinnego postępowania informacyjnego. Ta druga zmiana będzie odnosić się do bezkonfliktowego rozstrzygnięcia kluczowych kwestii w trakcie rozstania. Dotyczyć będzie m.in. powierzenia władzy rodzicielskiej, ustalenia kontaktów i wysokości alimentów.

Dodatkowo przepisy zobowiązują sądy rodzinne do zawiadomienia prokuratury o prowadzonych sprawach wszczętych z urzędu (dotyczących ograniczenia bądź pozbawienia władzy rodzicielskiej), kiedy pojawia się podejrzenie zagrożenia dziecka. Ma to wzmocnić ochronę małoletnich. Przesłuchania mają mieć miejsce w przystosowanych do takich okoliczności pokojach, które zapewnią komfort, bezpieczeństwo oraz swobodę wypowiedzi.

W przypadku alimentów resort sprawiedliwości planuje wprowadzić konkretne rozwiązania, których priorytetem będzie dobro dziecka poprzez przyspieszenie procedury przyznawania alimentów. Nowelizacja ma zapobiegać długim i skomplikowanym procesom sądowym oraz skutkować szybszą wypłatą środków pieniężnych.

Czym są alimenty natychmiastowe?

Alimenty to świadczenie pieniężne, które jest wypłacane w celu utrzymania członka rodziny. W tym artykule skupimy się na alimentach wypłacanych na rzecz dziecka przez jedno z rodziców w sytuacji rozpadu małżeństwa.

Alimenty mają na celu zaspokojenie potrzeb życiowych dziecka, w tym nauki i jego rozwoju, zarówno umysłowego, jak i fizycznego. Wprowadzone w tym roku alimenty natychmiastowe będą szybszym elementem zabezpieczenia dzieci, którym to wsparcie przysługuje. Projekt ustawy przewiduje znacznie prostszą procedurę ubiegania się o to świadczenie w tzw. nakazowym postępowaniu alimentacyjnym. Ma to zapobiec pogorszeniu się warunków życia małoletniego.

Wniosek jest ogólnodostępny w Internecie. Warto jednak wiedzieć, że alimenty natychmiastowe odnoszą się do tych osób, które nie starały się wcześniej o uzyskanie środków finansowych na dziecko. Dodatkowo w sytuacji, kiedy pozew o rozwód lub separację został już złożony, również nie przysługuje prawo ubiegania się o to świadczenie.

Pozew dotyczący alimentacyjnego nakazu zapłaty będzie rozpatrzony przez sąd w ciągu 14 dni od jego złożenia. W tej sytuacji najpóźniej dwa tygodnie po wniesieniu stosownego pisma nastąpi wydanie nakazu zapłaty, który należy natychmiastowo wykonać. Dodatkowo takie postanowienie skutkuje zobowiązaniem cyklicznym, czyli osoba obciążona obowiązkiem alimentacyjnym musi dokonywać takich wpłat regularnie.

Warto pamiętać, że istnieje również możliwość odwołania się od tej decyzji co do części bądź całości świadczenia. W takim przypadku cała procedura zasądzenia alimentów zostanie rozpatrzona  dotychczasowym trybie postępowania i to „alimenciarz” pokrywa koszty postępowania sądowego. Wniesienie pozwu o alimenty natychmiastowe nie wpływa na możliwość ubiegania się o ten rodzaj świadczenia na dotychczasowej drodze postępowania.

Jaka jest wysokość alimentów natychmiastowych w 2022 roku?

Wysokość świadczenia jest uzależniona od minimalnego wynagrodzenia (w bieżącym roku wynosi 3010 zł brutto). Za rok 2022 alimenty natychmiastowe będą wynosić:

1. Jedno dziecko – 21%, czyli ok. 630 zł,
2. Dwójka dzieci – 19%, czyli ok. 570 zł na każde z nich, w sumie: 1140 zł
3. Trójka dzieci – 17%, czyli ok. 510 zł na każde z nich, w sumie: ok. 1530 zł
4. Czwórka dzieci – 15%, czyli ok. 450 zł na każde z nich, w sumie: ok.1800 zł
5. Piąte i każde kolejne dziecko – 13%, czyli ok. 390 zł na każde z nich.

Wraz z corocznym wzrostem minimalnego wynagrodzenia kwota alimentów natychmiastowych będzie automatycznie waloryzowana.

Kiedy następuje wygaśnięcie obowiązku płacenia alimentów natychmiastowych?

Projekt nowelizacji zakłada, że alimenty natychmiastowe mają być wypłacane dziecku do momentu ukończenia 25. roku życia. Wyjątek stanowi orzeczenie o niepełnosprawności osoby uprawnionej. Dodatkowo w sytuacji wystąpienia wyjątkowych okoliczności utrudniających samodzielne utrzymanie na wniosek osoby uprawnionej, sąd może orzec przedłużenie obowiązku alimentacyjnego.

Pozew o alimenty natychmiastowe – jak złożyć?

Chcąc uzyskać alimenty natychmiastowe, rodzic musi złożyć pozew na formularzu urzędowym (jest on ogólnodostępny) wraz z dołączonym aktem urodzenia dziecka (lub dzieci). Proces otrzymania ma przebiegać sprawnie i szybko. Osoba, która wnosi prośbę o zasądzenie świadczenia, nie będzie musiała wykazywać wartości przedmiotu sporu. Jego wysokość będzie zależna od ilości dzieci, które są uprawnione. Alimenty będą orzekane od momentu wniesienia pozwu. Prawidłowo złożony i przede wszystkim kompletny wniosek będzie rozpatrzony w ciągu 14 dni od jego dostarczenia.

W prawidłowym wypełnieniu wniosku o alimenty można zasięgnąć porady specjalisty - adwokata do spraw rodzinnych czy innego specjalisty z wykształceniem prawniczym i znajomością tej gałęzi prawa.

Czy można wnieść pozew o ponowne rozpatrzenie alimentów?

Warto pamiętać, że alimenty natychmiastowe obowiązują od momentu wydania postanowienia sądowego, zatem nie obejmują okresu wstecz. Chcąc ubiegać się o zapłatę należnych zaległości, konieczne będzie wyznaczenie rozprawy bądź posiedzenia niejawnego.

Dodatkowo w sytuacji, kiedy zasądzona kwota okaże się zbyt mała lub wzrosną potrzeby dziecka związane z dodatkowym nakładem finansowym, rodzic może złożyć pozew o ponowne rozpatrzenie zobowiązania alimentacyjnego. W takim przypadku cała procedura toczy się w standardowym trybie i niestety często wiąże się z długim oczekiwaniem na wydanie postanowienia. W sytuacji, kiedy sąd oddali wniosek, dziecku nadal należeć się będą zasądzone alimenty natychmiastowe.

Alimenty natychmiastowe to rozwiązanie ukierunkowane przede wszystkim na dobro dziecka. Głównym ich celem jest ułatwienie i przyspieszenie procedur uzyskania świadczenia, wsparcie samotnych rodziców oraz ochrona dzieci przed obniżeniem poziomu życia. To również dobry sposób na alimenciarzy, którzy uchylają się od obowiązków finansowych względem swojej pociechy.

artykuł partnera serwisu