Kotschy: Jak zerwać z przekleństwem „Leśnej polany”. Część II

Traktuję moją wypowiedź jako głos mieszkańca Szczecinka i zachęcam do tego innych. Uważam, że należy dyskutować na temat sytuacji Szczecinka w obecnych czasach, które różnią się radykalnie od sytuacji z jaką mieliśmy do czynienia jeszcze parę lat temu.

Nareszcie! Jest jakiś pomysł na rozwój Szczecinka. Został on przedstawiony przez Pana Jakuba Hardie- Douglasa w majowym numerze z 2021 Dzień Dobry Szczecinek pod tytułem Miasto 2023 i na stronach Miasta z wizją. Można się z nim zgadzać lub nie, jednak wartością samą w sobie jest próba dyskusji o przyszłości Szczecinka. Sądząc po długości tego artykułu oraz treści zawartej w punktach jednak należy go uznać jako program wyborczy na kolejną kadencję mimo zarzekania się autora. Być może inni także spróbują przedstawić swój punkt widzenia, czego wszystkim nam życzę.

Traktuję więc moją wypowiedź jako głos mieszkańca Szczecinka i zachęcam do tego innych.

Uważam, że należy dyskutować na temat sytuacji Szczecinka w obecnych czasach, które różnią się radykalnie od sytuacji z jaką mieliśmy do czynienia jeszcze parę lat temu. Wszyscy odczujemy skutki „pułapki Tukidydesa”, nawet w lokalnym wydaniu. Niestety nasze mapy mentalne należy zmienić, bo świat jaki do tej pory znaliśmy  widzimy jeszcze w tylnym lusterku naszego samochodu ale przed nami zmiana (Cytuję tu klasyka polskiej geopolityki) I jak każda jest ona niewygodna dla nas, ale może także przynieść dobre zmiany, może być szansą.

Marek Kotschy

Czy Szczecinek jest gotowy na nią? Moim zdaniem nie. Przedstawię mój punkt widzenia także w punktach. Jednak uważam, że aby wrócić na ścieżkę rozwoju należy wrócić do koncepcji ścisłej współpracy samorządów miasta i powiatu. Współpracy na zasadach partnerskich z wzajemnym zaufaniem. Nie wykluczam tu oczywiście współpracy z innymi samorządami. To jest warunek sine qua non. Musimy na nowo pokazać, że Szczecinek ma innowacyjne pomysły i na nowo pokazać, że mamy pomysły na inwestycje(takie jak np. wyciąg do nart wodnych), które stworzą nowe miejsca pracy 

Po pierwsze od ogółu do szczegółu… Od razu, żeby zachować pewną ciągłość, proponuję ciąg dalszy.

Od ogółu do szczegółu, czyli jak pobudzić rozwój naszego miasta. Część 3

Teofil Lijewski, 1994 polski geograf ekonomiczny

Jeszcze nie tak dawno odbywały się debaty (głównie w Koszalinie) dotyczące rozwoju Pomorza Środkowego. Przedsiębiorcy, samorządowcy, naukowcy dyskutowali o rozwoju naszego terenu, zwłaszcza próbując rozwiązać problem wykluczenia komunikacyjnego. Ba, niedawno nawet powstała Fundacja Rozwoju Pomorza Środkowego w której uczestniczy Pan Eugeniusz Żuber, wieloletni zwolennik utworzenia województwa Środkowopomorskiego. Chapeau bas dla Pana Eugeniusza za wytrwałość w staraniach, wyliczenia skutków finansowych utworzenia takiego województwa, które nie tylko są czytelne ale także wykazane są korzyści dla nas płynące. W poprzedniej kadencji Sejmu RP nawet powstał ponadpartyjny Parlamentarny Zespół ds. Rozwoju Pomorza Środkowego. Szkoda tylko, że zebrał się raz i tylko żeby wybrać Prezydium Zespołu. Przynajmniej tak wynika ze strony internetowej Sejmu. Jak widać problem naszego rozwoju (lub jego braku) jest widoczny przez różne gremia.

 Mało tego we wrześniu ubiegłego roku ukazała się publikacja Instytutu Sobieskiego dotycząca zmniejszenia liczby województw z 16 do 12. W poszukiwaniu czynników endogenicznych oraz egzogenicznych (to jedno z podstawowych zadań samorządów) rozwoju Szczecinka zainteresowała mnie ta praca. Jak mogłaby ona wpłynąć na naszą sytuację rozwojową w Szczecinku? Tytuł raportu: „Korekta układu województw –ku równowadze rozwoju” autorstwa dr Łukasza Zaborowskiego, eksperta ds. rozwoju regionalnego i polityki przestrzennej, który twierdzi, że obecny układ województw nie jest wynikiem spójnej koncepcji tylko przypadkową hybrydą. Już na wstępie autor wskazuje m.in. na utratę rangi miasta Koszalin jako miasta wojewódzkiego jako niewłaściwą ze względu na jego znaczenie w sieci osadniczej kraju. Autor podkreśla niekonsekwencję podziału administracyjnego z 1999r gdyż zastosowano model województwa z dwoma stolicami –Lubuskie (Gorzów Wlkp. i Zielona Góra) oraz Kujawsko Pomorskie ( Toruń i Bydgoszcz) a nie zastosowano tego samego rozwiązania np. dla Koszalina.  Opracowanie opisuje, że w naszym przypadku należy tworzyć „ustój dwubiegunowy zamiast nowych województw”. Przenoszenie pewnych kompetencji poza stolicę do innych regionów w celu wzmocnienia rozwoju możemy aktualnie zaobserwować. Jako przykład mogę podać, że  aktualny rząd planuje utworzenie Ministerstwa Przemysłu nie w Warszawie a w Katowicach jako czynnik bieguna wzrostu znaczenia dla regionu. Dr Zaborowski przedstawił 4 warianty tej zmiany: minimalny, umiarkowany, równoważący i makroregionalny

W naszym przypadku autor proponuje rozważenia połączenia nowych dwóch stolic regionalnych (oprócz Szczecina)- Koszalina i Słupska poprzez nadanie statusu ośrodka wojewódzkiego wraz z przyłączeniem części zachodniej województwa pomorskiego - to w wariancie minimalnym i umiarkowanym ( bez Powiatu Wałeckiego, który odszedłby do Wielkopolski). W wariancie równoważącym nasze województwo nazywałoby się krajeńsko –pomorskie z 3 ośrodkami wojewódzkimi: Piła, Koszalin Słupsk ( to wraz ze wzrostem znaczenia S11). Co ciekawe proponowane jest przyłączenia miasta i gminy Czarne do naszego powiatu. W 4 zaś makroregionalnym województwo zachodniopomorskie składałoby się z ośrodka metropolitalnego czyli Szczecina oraz 3 ośrodków wojewódzkich: Gorzowa Wlkp., Koszalina i Słupska.

Czy proponowane rozwiązania będą dobre dla Szczecinka pomimo tego, że ośrodkiem wojewódzkim dla nas byłby Koszalin, Piła czy Słupsk. Wg mnie w naszym przypadku przepływy wartości i rozwoju mają charakter południkowy (kłania się geografia ekonomiczna). Dlatego ja jestem za III wariantem równoważącym. I śmiem twierdzić, że potencjalne bieguny wzrostu Kołobrzeg, Koszalin Szczecinek równoważą  potencjalny wzrost Szczecina. Wynika to także ze zmiany  podregionów statystyki NUTS-3 w którym to Szczecinek od 2015r  jest razem m.in.  z Pyrzycami, Myśliborzem zamiast, jak był z Koszalinem. W celu „wyrównania” statystycznego poziomu rozwoju dokonano właśnie tej zmiany. My statystycznie „ciągniemy” Pyrzyce i innych do góry.

Ponadto moim zdaniem Szczecin wcale na nas jako metropolia nie oddziałuje jako lokomotywa wzrostu. Oddziaływałby gdyby nasze miasto miało szybką kolej do Szczecina. Swoją drogą, nie rozumiem, że pomimo modernizacji linii kolejowej nr 210 z Runowem Pomorskim za 177mln zł i z prędkością max 120km/h, czas jazdy prawie się nie zmienił się od przedwojny.  

Marek Kotschy

Moim zdaniem to powinno być podnoszone na radach samorządu wojewódzkiego. I to jest zadanie dla nowych samorządów. Trzeba doprowadzić do tego, aby było szybkie połączenie ze Szczecinem, nie dłuższe niż 2h. Gwarantuję, że wielu kierowców przesiądzie się na pociąg chcąc jechać do Szczecina powodując efekt ekologiczny. 

Reasumując jestem za poszukiwaniem lepszego podziału administracyjnego dla Pomorza Środkowego. Wszystko wokół nas się zmienia i nie widzę powodu dlaczego w tym temacie miałoby być inaczej. Tym bardziej musimy poszukiwać nowych rozwiązań gdyż PKB naszego województwa zepchnęło nas z 6 województwa w kraju licząc PKB na mieszkańca (per capita) na 10 licząc PKB per capita.

 Marek Kotschy

Kolejna analiza już w czwartek.