Wichura odsłoniła ruiny na Marientronie. „Historia upomina się o swoje”

Ostatnia wichura nie oszczędziła szczecineckiego wzgórza Marientron. Co kryje się pod powalonym przez silny wiatr, potężnym drzewem?

Wzgórze Marientron to nie tylko kompletnie zaniedbany skraj nadjeziornego parku, ale przede wszystkim zapomniana historia związana z początkami istnienia Szczecinka, jak również z polskim wątkiem dziejów tego miejsca. Pod grubą warstwą ziemi do dzisiaj kryją się kamienne fundamenty założonego w 1356 r. właśnie w tym miejscu kościoła i klasztoru augustianów, którego fundatorami byli synowie ks. Warcisława IV założyciela Szczecinka.

To właśnie w księgach klasztornych po raz pierwszy wymieniono nazwę -  Newen Stietin, Nygen Stietin albo z łacińska - Nova Scetin. To tutaj, chroniąc się przed szalejąca zarazą, w klasztornych murach swoje doczesne życie w 1361 zakończyła księżna Elżbieta – córka Kazimierza Wielkiego.

Dzięki pracy niewielkiej grupy mieszkańców udało się część wzgórza uprzątnąć. Podkreślają, że było to miejsce modlitwy i dlatego należy o tym stale przypominać. Nawiązując do przeszłości tego miejsca jako maryjnego sanktuarium, na jednym z drzew ulokowano kapliczką z wizerunkiem Matki Boskiej z Gwadelupy. Od tego też czasu, co roku tu odprawiana jest Msza św. A orędownikiem przywrócenia pierwotnego charakteru tego miejsca jest franciszkanin o. Janusz Jędryszek, pustelnik ze Świętej Góry Polanowskiej.

- napisała do nas Edyta Kowalewska. 

- napisała dalej pani Edyta.

Do swojej korespondencji p. Edyta załączyła także zdjęcia. Przypomnijmy, że jeszcze kilka lat temu nieżyjący już Paweł Połom Miejski Konserwator Zabytków planował powstanie – jak sam to określał -  w symbolicznym dla naszej tożsamości miejscu, skansenu archeologicznego i wpisania go do rejestru.

W 2015 r. szczyt wzgórza został przebadany przez prof. Krzysztofa Misiewicza z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego – specjalisty od nieinwazyjnych metod badań i geofizyki archeologicznej. Wynikiem badań była m.in. wizualizacja komputerowa przedstawiająca ukryty pod powierzchnią ziemi zarysów fundamentów i ścian nieistniejącej od wieków zabudowy. Okazało się, że pod ok. metrową warstwą ziemi zalegają w miarę dobrze zachowane mury fundamentowe.

Jak twierdzą archeolodzy, całe obramowane kamiennym murem klasztorne założenie miało ok. 1200 mkw. W części wschodniej odkryte zostały fundamenty dawnego kościoła o rzucie 10 na 10 metrów. Kolejne – niestety tylko czterodniowe badania - przeprowadziła ekipa archeologów z Muzeum Okręgowego w Koszalinie. Odkryto wówczas fragment zewnętrznej kamiennej ściany fundamentowej a następnie  całość została zasypana, a teren wyrównano do poprzedniego poziomu.

Do tej pory archeologicznych badań, takich na większą skalę obejmującą cały teren nie przeprowadzono i z racji braku zainteresowania ze strony samorządu - nie ma na to żadnych szans.

Jak się okazuje archeologów w tej chwili zastąpiła natura. Po ostatniej wichurze pod korzeniami przewróconego drzewa światło dzienne ujrzał kamienny głaz obrobiony ludzką ręką z jednej strony. Jego położenie, a także podłoże wskazuje, że wchodził w skład muru okalającego klasztor od jego południowej strony. Sądząc po znacznych wymiarach ok. 80 x 100 x 80 i ok. półtoratonowej wadze został pominięty podczas przeprowadzonych po 1576 roku pracach rozbiórkowych. Przypomnijmy, że materiał rozbiórkowy posłużył do odbudowy kościoła św. Mikołaja spalonego podczas pożaru miasta. 

Wokół odkrytego kamienia można zauważyć resztki cegieł ceramicznych i dachówek. Pośród ceglanego rumoszu trafiliśmy na fragment cegły tzw. zendrówki ciemnoszarego koloru . W okresie gotyku stosowana była często w celach dekoracyjnych do tworzenia geometrycznych wzorów urozmaicających powierzchnie ceglanych ścian.

Przyroda pomogła i nadarzyła się okazja, aby po usunięciu powalonego drzewa i korzeni, kamień niewielkim nakładem pracy wyeksponować.

Na ostatnim zdjęciu – komputerowa wizualizacja znajdującej się pod powierzchnią ziemi zabudowy. Kamień, który do tej pory znajdował się pod korzeniami drzewa naniesiono białym kolorem.

(jg)